گزارش نقض حقوق محیط زیست ایران ، مرداد ۱۴۰۰
محمدعلی محمودزاده رحیم آبادی
تهیه آمار و گزارش : داوود وحیدی ، رضا ویسانیان
برای آگاهی بیشتر: گزارش فوق از سایت کمیته دفاع از محیط زیست و برگرفته از رسانه های داخلی و خارجی همچون هرانا، ایلنا، ایرنا، دیده بان، ایسنا، مهر، خبربان، قطره، تسنیم، تی نیوز، یورو نیوز، انصاف و پایگاه خبری محیط زیست و حیات وحش جمع آوری گردیده است . لازم به ذکر است که به دلیل سانسور شدید رسانه های وابسته به جمهوری اسلامی ایران و از سوی دیگر سرکوب فعالان و خبرگزاری های غیر وابسته، آمار فوق تنها درصد ناچیزی از نقض حقوق محیط زیست و فعالان آن در ایران می باشد .سپاس فراوان از همکارانی که در ارسال اخبار نقض محیط زیست در تهیه این گزارش ما را یاری نموده اند. این همکاران به ترتیب ارسال خبر عبارتند از خانم ها و آقایان : سمیه حسین زاده ثانی، محمدعلی محمودزاده رحیم آبادی ، حمیدرضا امینی ، ایراندخت کیا ،اکبر قبادی چقاکبودی ، سلمان یزدان پناه ، رزا جهان بین ، آرش یادگار ، علی احمدی ملک ، اسکندر اسکندری ، علیرضا جهان بین ، ناهید عیوضی ، رضا شریفی راد ، احسان حیاک ، رضا عباسی زمان آبادی ، داوود وحیدی ، رضا ویسانیان.
جهت کسب آگاهی و اطلاعات بیشتر می توانید از سایت کمیته بازدید بفرمایید. .http://mohitzist.bashariyat.org.
آلودگی هوا :
۱:خراسان جنوبی رئیس سازمان حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی گفت: باید در توسعه مشاغل وابسته به طبیعت و ورزش‌های کویری تجدیدنظر کنیم تا بحران ریزگردها بیش از این دامن خراسان جنوبی را نگیرد. ایسنا/۲ مرداد
۲:کارشناس مرکز پیش‌بینی هواشناسی گفت: باد شدید و گردوخاک نواحی شرق و جنوب استان به‌ویژه نائین، ورزنه و شهرضا را دوشنبه درمی‌نوردد که این شرایط در ورزنه از همه مناطق بدتر است.ایسنا/۲ مرداد
۳:رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان کارون گفت: سه واحد از شرکت‌های توسعه نیشکر به دلیل سوزاندن مزارع و آلودگی هوا و محیط به مراجع قضایی معرفی شدند.ایرنا/۲ مرداد
۴:رئیس اداره امور آزمایشگاه‌های اداره کل حفاظت محیط زیست استان مرکزی گفت: امروز هوای اراک و شازند در وضعیت ناسالم قرار گرفته است.ایرنا/۴ مرداد
۵:اصفهان مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان مجموع اعتباراتی که برای کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی در استان اصفهان از محل اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای استان هرساله اختصاص می‌یابد را بسیار اندک دانست. ایسنا/۴ مرداد
۶:کیفیت هوای کلانشهر اصفهان با قرار گرفتن روی شاخص ۱۰۷ در وضعیت نارنجی و ناسالم برای گروه‌های حساس است. ایسنا/۵ مرداد
۷:مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان‌جنوبی با اشاره به اینکه شاخص آلودگی هوا در خراسان‌جنوبی بالا رفته است، گفت: گروه‌های حساس در خانه بمانند. ایسنا /۵ مرداد
۸:مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش تازه‌ای اعلام کرد که نیروگاه‌های کشور پارسال «شش میلیارد لیتر» سوخت به شدت آلاینده مازوت (نفت کوره) استفاده کرده‌اند که نسبت به سال ۹۶ حدود ۶۲ درصد رشد داشته است. ایسنا/۵ مرداد
۹: هفته‌ها از آغاز وزش بادهای ۱۲۰ روزه در شمال سیستان و بلوچستان می‌گذرد در حالیکه در ۲۴ ساعت گذشته شدت طوفان به طرز کم سابقه‌ای افزایش یافته و نیمی از این استان را درگیر باد و گرد و خاک کرده است. ایرنا/۶ مرداد
۱۰:مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی از شدت شرایط گرد و غبار برای چهار شهرستان خبر داد و گفت: شدت و تعداد روزهای آلوده به گرد و عیار در استان در حال افزایش است. ایرنا/۶ مرداد
۱۱:کیفیت هوای تهران هم اکنون با غلظت گرفتن ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون آلوده است. به گزارش خبرنگار مهر، کیفیت هوای تهران باز هم با افزایش غلظت ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون از شرایط سالم خارج شد.ایسنا/۲۶ مرداد
۱۲:رگبار پراکنده با احتمال رعدوبرق در شمال استان تهران و برقراری کیفیت هوای ناسالم برای گروه‌های حساس در پایتخت طی امروز (۲۶ مرداد) پیش‌بینی می‌شود. ایسنا/۲۶ مرداد
۱۳:رئیس اداره امور آزمایشگاه‌های اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان مرکزی گفت: شاخص لحظه‌ای کیفیت هوا ساعت ۱۱ امروز برای اراک ۱۳۱ و ناسالم برای گروه‌های حساس گزارش شده است. ایسنا/۲۶ مرداد
۱۴:کارشناس امور آزمایشگاه حفاظت محیط زیست استان اصفهان گفت: شاخص آلودگی هوای این کلانشهر با میانگین ۱۱۹ برای پنجمین روز پیاپی در وضعیت ناسالم برای گروه‌های حساس است.ایرنا/۲۷ مرداد
گونه های جانوری در معرض خطر انقراض :
۱- خطر انقراض پلنگ ایرانی قوت گرفت/پرونده یوز‌های ایرانی به جریان افتاد . کیومرث کلانتری معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت از محیط زیست در گفت‌وگو با حوزه محیط زیست گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: حفاظت از گونه‌های مختلف جانوری از جمله اصلی‌ترین وظایف سازمان حفاظت محیط زیست است. این سازمان در طول سالیان گذشته تلاش کرده تا بتواند بخشی از این گونه‌های در معرض خطر را حراست کند، از جمله این گونه‌ها می‌توان به یوزپلنگ آسیایی یا یوزپلنگ ایرانی اشاره کرد.
۲- افعی سیاه کرمان در معرض خطر انقراض .“محمدابراهیم صحتی ثابت” کارشناس ارشد محیط زیست استان کرمان درباره این گونه نادر به ایسنا می گوید: این گونه در سال ۲۰۱۸ توسط اورعی و همکاران با نام علمی Macrovipera razii به افتخار حکیم ابن زکریای رازی، گرزه مار رازی نام گذاری شده است. حضور این گونه در پارک ملی بمو، پارک ملی بختگان و قطروئیه استان فارس، منطقه حفاظت شده باغ شادی در استان یزد و همچنین پارک ملی خبر در استان کرمان ثبت شده است.
۳- نیمی از گونه‌های لاک‌پشت‌های بومی ایران در خطر انقراض . به گزارش سایت خبری محیط زیست ایران (IENA)، تاکنون حدود ۳۶۰ گونه لاک‌پشت و سنگ‌پشت در سراسر جهان از اقیانوس گرفته تا صحراها شناخته شده‌اند که براساس معیارهای فهرست قرمز «اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت» (IUCN) از این تعداد ۱۸۷ گونه از در معرض تهدید و ۱۲۷ گونه در معرض خطر یا بحران جدی هستند و پیش‌بینی می‌شود بسیاری از این گونه‌ها طی یک قرن آینده منقرض شوند.
۴- هر ۲۰ دقیقه یک گونه جانوری منقرض می‌شود . مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی گفت: گونه‌ها با آهنگی بسیار سریع که در تاریخ زمین شناسی بی سابقه است در حال از بین رفتن هستند و بیشتر این انقراض‌ها به خاطر فعالیت‌های انسان‌هاست و حدود هر ۲۰ دقیقه یک گونه منقرض می‌شود که سرعت ازبین رفتن گونه ها امروزه هزار تا ۱۰ هزار برابر بیشتر از سرعت انقراض طبیعی است.
آتش سوزی و از بین رفتن مراتع جنگل و اراضی ملی:
۱: از ابتدای امسال تا ۳۱ خرداد ماه، ۱۴۴۹ هکتار از جنگل‌های تحت پوشش سازمان حفاظت محیط زیست دچار آتش سوزی شد که بیشترین پهنه آتش‌سوزی به ترتیب در استان‌های فارس، کردستان و مازندران بوده است. ایرنا/۲ مرداد
۲: فرماندار اسفراین گفت : بر اثر آتش سوزی ظهر روز در محدوده شمال پارک ملی ساریگل اسفراین سه میلیارد و ۵۳۰ میلیون ریال به پوشش گیاهی این منطقه حفاظت زیست محیطی خسارت وارد شد. ایرنا/۲ مرداد
۳:مدیرکل حفاظت محیط زیست بوشهر گفت: جنگل‌های مانگرو یا حرا در سواحل مختلف این استان به حفاظت در برابر تخریب و آلودگی‌های محیط زیستی نیاز دارند. ایرنا/۴ مرداد
۴: ۲۳۰ هکتار از پناهگاه میانکاله از ابتدای امسال تاکنون دچار حریق شده است.ایرنا/۵ مرداد
۵:یک دستگاه خودرو حامل هیزم قاچاق در شهرستان گچساران توقیف شد. ایرنا/۶ مرداد
۶:مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران گفت: آتش‌سوزی در تالاب میانکاله که از ظهر امروز مناطقی از این زیستگاه ارزشمند را در بر گرفته بود پس از حدود ۹ ساعت تلاش محیطبانان و نیرو‌های امدادی منطقه مهار شد. ایرنا/۶ مرداد
۷:نابودی جنگل‌های کهگیلویه و بویراحمد در سال‌های اخیر به یک چالش اجتماعی تبدیل شده و این سرمایه ملی جلوی چشم همه تخریب می‌شود. ایرنا/۶ مرداد
:مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر خبر داد؛ فرهاد قلی نژاد گفت: تخلیه فاضلاب هیدروکربنی به کانال منتهی به تالاب نای‌بند و جنگل حرا منجر به تلفات آبزیان در عسلویه شده است.ایرنا/۷ مرداد
۹:یک فعال محیط زیست گفت: قاچاقچیان با تبدیل کردن درخت‌های بلوط به گونی زغال، هر کدام را ۵۰۰ هزار تومان می‌فروشند و این درختان بلوط، ۵۰۰ هزار تومان توسط قاچاقچی درخت بلوط به فروش می‌رسد. ایرنا/۱۰ مرداد
۱۰:پدیده کوه‌خواری و زمین‌خواری در شهر زنجان باعث گلایه شهروندخبرنگار ما شده است. ایرنا/۱۴ مرداد
۱۱: رییس اداره حفاظت محیط زیست شیروان گفت: امسال به دلیل خشکسالی و دام مازاد عشایر، منطقه حفاظت شده گلیل واقع در بخش سرحد این شهرستان دچار فقر مرتع شده است. ایسنا/۱۵ مرداد
۱۲:قلع و قمع ۲۵ فقره تغییرکاربری اراضی کشاورزی با حضور دادستان مرکز استان مازندران در کیاسر اجرا شد. ایرنا/۱۷ مرداد
۱۳:رئیس واحد بیابان اداره منابع طبیعی آران گفت: مساحت بیابان‌های آران و بیدگل سه برابر میانگین کشوری است و نیازمند مساعدت مسئولان برای مبارزه با بیابان‌زایی با کاشت جنگل هستیم. ایرنا/۱۷ مرداد
۱۴:عاملان قطع درختان جنگلی با تلاش محیط بانان محیط زیست شهرستان دزفول دستگیر شدند. ایرنا/۱۷ مرداد
۱۵:آذربایجان غربی رئیس منابع طبیعی و آبخیز داری آذربایجان غربی گفت: در سال جاری ۳۷ فقره آتش سوزی در جنگل ها و مراتع استان رخ داده است. ایسنا/۱۷ مرداد
۱۶:“ارس واش” بیماری نیمه انگلی است که بلای جان جنگل‌های اُرس مهدی‌شهر شده است. ایسنا/۱۷ مرداد
۱۷: جنگل‌های ارسباران به عنوان زیستکره جهانی، در روزهای اخیر در شرایطی با آتش‌سوزی گسترده دست به گریبان بوده که نبود امکانات زیرساختی همچون پایگاه دایمی اطفای حریق، هستی آن را تهدید می‌کند. ایرنا/۱۸ مرداد
۱۸:اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان در اطلاعیه‌ای با توجه به افزایش دمای هوا، نسبت به برافروختن آتش در جنگل‌ها و مراتع استان هشدار داد.ایرنا/۱۹ مرداد
۱۹:مدیرکل مدیریت بحران استانداری کهگیلویه و بویراحمد گفت: آتش سوزی در ارتفاعات صعب العبور جنگل ها و مراتع کوه شره واقع در روستای شیخ هابیل مرز کهگیلویه و چرام شعله ور شده است. ایرنا/۲۲ مرداد
۲۰:فرمانده یگان حفاظت محیط زیست گیلان از کشف ۲ تن چوب جنگلی قاچاق در پناهگاه حیات وحش لوندویل آستارا خبر داد. ایرنا/۲۲ مرداد
۲۱:کردستان رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان مریوان با اعلام اینکه ۸۰ هکتار از نیزارهای دریاچه زریبار طعمه حریق شد، گفت: این آتش‌سوزی بعد از هشت ساعت تلاش بی وقفه مهار و کنترل شد. ایسنا/۲۴ مرداد
۲۲:رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان مریوان گفت: بر اثر آتش‌سوزی ۸۰ هکتار از نیزارهای دریاچه طعمه حریق شد که علت آن عامل انسانی و عمدی بوده است. ایسنا /۲۵ مرداد
۲۳:مدیرکل مدیریت بحران استانداری آذربایجان شرقی از وقوع آتش سوزی در بخش‌هایی از جنگل های ارسباران واقع در شهرستان خداآفرین خبر داد.ایسنا/۲۷ مرداد
۲۴:رییس اداره حفاظت محیط زیست دزفول از دستگیری عامل تخریب و قطع درختان جنگلی در این شهرستان خبر داد.ایرنا/۲۸ مرداد
ورود فاضلاب و پسماند به منابع آبی _ دپو نامناسب و ریختن زباله به طبیعت
۱:رییس اداره حفاظت محیط زیست شهر تهران ضمن اشاره به اقدامات انجام شده از سوی شهرداری برای حل مشکل تصفیه فاضلاب منطقه ۲۲، آن‌ها را ناکافی دانست و تاکید کرد: این موضوع باید جزو اولویت‌های اصلی شرکت آب و فاضلاب تهران نیز باشد. ایسنا/۸ مرداد
۲:اصفهان-طبق برآوردها درطرح‌های مطالعاتی برای تولید هرکیلو آهن۳۰لیتر آب مصرف می‌شود که۳درصدپساب باقیمانده ازآب مصرفی دراین صنعت قابل بازیافت است و۲۷درصد دیگر به پساب صنعتی خطرناک تبدیل می‌شود.ایسنا/۱۳ مرداد
۳:بوی نامطبوع مسیر فرودگاه امام (ره) یکی از مشکلات زیست‌محیطی استان تهران بوده است؛ مساله‌ای که به گفته رئیس سازمان محیط زیست در سال ۹۷ مورد گله‌مندی مقام معظم رهبری قرار گرفته و دستور داده بودند تا پایان دولت این مساله رفع شود. ایسنا/۱۳ مرداد
۴: مدیر حفاظت محیط زیست بجنورد گفت: تخلیه فاضلاب کشتارگاه صنعتی دام مرکز استان در لاگون‌های واقع در قارلق مجوز ندارد و غیرقانونی است و باید هرچه زودتر در این باره تدبیر شود.ایسنا/۱۴ مرداد
۵:رئیس اداره ارزیابی و استانداردهای محیط زیست از بررسی پنج عنوان طرح و پروژه در دومین جلسه کمیته فنی (غربالگری) مربوط به سال ۱۴۰۰ طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی، خدماتی و زیربنایی شهرداری تهران خبرداد.ایسنا/۱۹ مرداد
۶:طبق آمار و ارقام رسمی، در هر دقیقه یک میلیون قطعه پلاستیک به چرخه محیط زیست جهان وارد می‌شود و یکی از بیشترین مصارف پلاستیک در بین مردم ایران رواج دارد.ایسنا/۲۰ مرداد
۷:مدیرکل حفاظت محیط زیست استان قزوین گفت: یک واحد امحاکننده پسماندهای صنعتی در شهرصنعتی البرز به دلیل عدم توجه به اخطارهای زیست محیطی و رفع آلایندگی با دستور قضایی پلمپ و از فعالیت آن جلوگیری شد.ایرنا/۲۴ مرداد
صید و شکار غیر مجاز :
۱:سرپرست اداره حفاظت محیط زیست چوار از دستگیری متخلفین شکار غیر مجازدو راس گراز در این شهرستان خبر داد.ایسنا/۲ مرداد
۲:مدیرکل حفاظت محیط زیست همدان از شناسایی و دستگیری شکارچیان ۲ قلاده روباه و انتشار تصاویر آن در فضای مجازی خبر داد.ایسنا/۴ مرداد
۳:رئیس نمایندگی حفاظت محیط زیست شهرستان نمین گفت: وسایل زنده گیری سهره طلایی به همراه ۴ بال پرنده زنده در شهر عنبران کشف و ضبط شد. ایسنا /۴مرداد
۴:رئیس اداره حفاظت محیط زیست کاشان در واکنش به نگهداری غیرقانونی فلامینگو گفت: پرونده قضایی در این زمینه تشکیل شد.ایسنا/۱۰ مرداد
۵:کشف مقداری گوشت تشی شکار شده در شهرستان دنا/ متخلف شکار تشی روانه زندان شد.ایسنا/۱۱ مرداد
۶:فارس رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان داراب از دستگیری شکارچیان یک سر “تشی وحشی” (جوجه تیغی) و انتشار دهنده فیلم آن در فضای مجازی خبر داد.ایسنا/۱۲ مرداد
۷:یگان حفاظت محیط زیست گرمه در تعقیب و گریز یک نفر شکارچی متخلف موفق شدند خودروی او را متوقف و در بازرسی خودرو مقداری گوشت بسته بندی شده قوچ وحشی کشف و ضبط کنند.ایسنا/۱۳ مرداد
۸:- رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان مریوان از پیدا شدن یک قلاده خرس قهوه‌ای کشته شده در این شهرستان خبر داد..ایسنا/۱۳ مرداد
۹:سرپرست اداره حفاظت محیط زیست خواف گفت: یک گروه از متخلفان حرفه‌ای و سابقه‌دار شکار غیرمجاز ۲ راس آهو در شهرستان خواف دستگیر شدند ایسنا /۱۹ مرداد
۱۰:مرد زابلی در بی رحمی کامل پوست پلنگ را قلفتی کنده بود.ایسنا/۱۹ مرداد
گونه های در خطر انقراض :
۱ : گلستان/ شکارچی گوزن مینیاتوری در رامیان به دام افتاد . غلامرضا کریمی روز یکشنبه در گفتگو با ایرنا اظهار داشت : از این شکارچی که در جریان گشت و کنترل مشترک محیطبانان این شهرستان و نیروی انتطامی دستگیر گردید لاشه حیوان شکار شده (یک راس گوزن مینیاتوری) کشف و ضبط شد.وی بیان کرد: در حال حاضر نسل این گونه جانوری به دلیل تخریب گسترده و تغییر کاربری عرصه های جنگلی به مناطق مسکونی و زمین های کشاورزی و همچنین شکار غیرمجاز به شدت کاهش یافته و در آستانه انقراض قرار دارد.
۲ : میش‌مرغ» در یک قدمی انقراض . مدیر پروژه مشارکتی حفاظت میش‌مرغ با بیان اینکه جمعیت این گونه حتی از یوزپلنگ آسیایی هم کمتر است، گفت: جمعیت این پرنده در کشور کمتر از ۴۰ بال تخمین زده و در خطر انقراض‌ترین گونه جانوری ایران محسوب می‌شود.
۳ : از استقبال اروپایی‌ها از ببر مازندران تا تولیدمثل پلنگ ایرانی توسط روس‌ها . ببر یکی از گربه سانان جهان است که متاسفانه در کشور ما بر اثر شکار بی رویه، کم شدن زیست بوم زندگی به دلیل توسعه کشاورزی و سایر دلایل منقرض شده است.به گزارش خبرنگار حوزه محیط زیست گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، ببر یکی از بزرگترین گربه سانان جهان است که در خطر انقراض قرار دارد، روز ۲۹ جولای معادل ۷ مرداد روز جهانی ببر نامگذاری شده است.
۴ : سایه شوم خرافات بر سر حیات وحش فارس . به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز، حیات وحش این روز‌ها نه تنها در معرض تهدید عواملی مانند خشکسالی، نابودی زیستگاه‌ها، آلودگی‌های زیست محیطی و شکار غیرمجاز و بسیاری از چالش‌های دیگر است بلکه خرافات و خرافه‌گرایی نیز مزید بر این عوامل، منجر به کشتار بی‌رحمانه و نابودی برخی گونه‌ها شده است.
بازداشت و احکام صادره شکارچیان :
۱ : دستگیری متخلفین شکار غیر مجاز گراز در چوار . به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز ایلام؛ فتح اله مرادی از دستگیری متخلفین شکار غیرمجاز دو راس گراز و کشف و ضبط دو دستگیری متخلفین شکار غیر مجاز گراز در چوارقبضه اسلحه ساچمه زنی خبر داد.
۲ : دستگیری ۵ صیاد و شکارچی غیرمجاز در تعطیلات پایان هفته . به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز مازندران، روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران اعلام کرد: ماموران یگان حفاظت محیط زیست حین گشت وکنترل در ۲ شهر آمل وساری متخلفان شکار و صید را دستگیر کردند.
۳ : دستگیری ۱۲۵ شکارچی غیر مجاز و متخلف در خراسان‌جنوبی .
۴ : دستگیری ۶۰ متخلف زیست محیطی در آذربایجان شرقی . خبرنگاران جوان:مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان‌شرقی گفت: طی سه ماهه نخست امسال ۶۰ متخلف زیست محیطی در استان آذربایجان‌شرقی دستگیر شد.
۵ : دستگیری ۶ شکارچی غیرمجاز دراستان قزوین . به گزارش خبرنگار ایلنا در قزوین، مهدی طاهری با اعلام این خبر گفت: ماموران محیط بان استان قزوین از ظهر دیروز تاکنون حین گشت زنی در مناطق حفاظت شده زیست محیطی الموت غربی و طارم سفلی مشاهده کردند که این تعداد از شکارچیان در حال شکار گونه‌های جانوری هستند.
۶ : بازداشت ۸ متخلف زیست محیطی در مازندران . به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران اعلام کرد:ماموران یگان حفاظت محیط زیست حین گشت وکنترل در شهر‌های آمل، کیاسر و بهشهر ۸ متخلف زیست محیطی را دستگیر کردند.
جهت کسب آگاهی و اطلاعات بیشتر می توانید از سایت کمیته بازدید بفرمایید http://mohitzist.bashariyat.org.
کانون دفاع از حقوق بشر در ایران
کمیته دفاع از محیط زیست
آخرین دیدگاه‌ها