تهیه وتنظیم گزارشات : آرشا کچوئیان، علی فروتن، سعید پورمند، وحید چرخ انداز یگانه، صدرا مجیب یزدانی
ماده ۱۸ اعلامیه جهانی حقوق بشر
هر کس حق دارد که از آزادی فکر، وجدان و مذهب بهره‌مند شود. این حق متضمن آزادی تغییرمذهب یا عقیده و ایمان میباشد و نیز شامل تعلیمات مذهبی و اجرای مراسم دینی است. هرکس می‌تواند از این حقوق یا مجتمعاً به‌طور خصوصی یا به‌طور عمومی برخوردار باشد.
ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر
هر انسانی محق به آزادی عقیده و بیان است؛ و این حق شامل آزادی داشتن باور و عقیده ای بدون نگرانی از مداخله و مزاحمت، و حق جستجو، دریافت و انتشار اطلاعات و افکار از طریق هر رسانه ای بدون ملاحظات مرزی است.
گزارش پیش رو دربردارنده اطلاعات آماری نقض حقوق پیروان سایر ادیان در ایران تا پایان ماه شهریور ۱۴۰۱ شمسی است. این گزارش به‌صورت آماری-تحلیلی ارائه می‌شود، مسلماً به دلیل عدم اجازه دولت ایران به مدافعان حقوق بشر جهت فعالیت به‌خصوص در حوزه گزارشگری نقض حقوق بشر و همین‌طور ممانعت از گردش آزاد اطلاعات و بالطبع به رسمیت نشناختن حوزه مستقل در فعالیت‌های مدنی از سوی دولت ایران، در حال حاضر مسئله گزارشگری، امری دشوار و خطیر با محدودیت‌های فراوان در ایران محسوب می‌شود.
فشار بر پیروان سایر ادیان همچنان ادامه دارد :
حاکمیت کنونی ایران و سران آن اعتقاد دارند که برخی از گروه‌های مذهبی دشمنان کشور هستند، زیرا باورهای مذهبی آنها ممکن است وفاداری به‌نظام را دچار چالش کند و به بهانه حفظ امنیت سیاسی، سرکوب فعالیت‌های مذهبی را سرلوحه عناد با ادیان دیگر را قرار داده‌اند.
بازداشت‌ها و خشونت‌های هدفمند ارگان‌های امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی ایران همچنان متوجه پیروان سایر ادیان در ایران است. در ایران دسته از شهروندان به دو قسم رسمی و غیررسمی تقسیم میشوند، پیروان آئین بهایی از ادیان غیررسمی هستند که تحت‌فشارهای بیشتری قرار دارند، آنها از انجام مناسک دینی و تبلیغ آئین آزادانه، تدریس و تحصیل در مقاطع عالی محروم هستند، هم‌اکنون تنی چند از رهبران این آئین که امور بهاییان را در این کشور اداره می‌کردند، در زندان‌های اوین و رجایی شهر به سر می‌برند و ده‌ها تن از پیروان آن نیز در زندان‌های کشور ازجمله سمنان، مشهد، تهران، کرج و غیره متحمل حبس‌های طولانی شده‌اند. ادیان و مذاهب رسمی هم چون مسیحیان نیز با محدودیت‌هایی زیادی مواجه هستند، جمهوری اسلامی ایران تنها عبادت مسیحیان عاشوری، ارمنی و کلدانی را که مسیحی هستند، به رسمیت می‌شناسد، تبلیغ آئین برای ایرانیان از سوی ایشان جرم تلقی می‌شود. کسانی که فارس زبان هستند از ورود به کلیساها منع میشوند و کلیساها وظیفه دارند اسامی اعضای خود به همراه کپی کارت ملی آنها را به وزارت اطللاعات ارائه دهند ، توزیع کتب مقدس در کتابفروشی ها ممنوع میباشد . ماده ۱۳ و ۲۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مسیحیت را به رسمیت می‌شناسد و به مسیحیان حق عبادت و ایجاد انجمن را داده است اما برخورد با مسیحیان پروتستان که معتقد به بشارت دین خود هستند کماکان وجود دارد و کلیساهای خانگی با سرکوب گسترده مواجه هستند. تبعیض مذهبی در مورد مسلمانان سنی نیز اعمال می‌شود، آنها که اکثراً در مناطق حاشیه‌ای کشور زندگی میکنند، از حق ساخت مسجد و برگزاری آئین مذهبی ازجمله نماز عید فطر و قربان در مناطق مرکزی هم چون تهران محروم هستند. حتی در مواردی گزارش تخریب نمازخانه اهل سنت هم گزارش شده است و این گروه از افراد با اعدام و بازداشت و آزار و اذیت هایی مواجه هستند حتی آنها از استخدام در ادارات دولتی و تصدی سمت هم منع هستند که نمونه بارز آن انتخاب بیژن ذوالفقار نصب به سمت وزیر ورزش در دولت حسن روحانی بوده که به خاطر اهل تسنن بودن وی از مجلس رای اعتماد نگرفت .
اهل سنت:
اهل سنت خواستار امنیت و اخوت هستند، انتظار دارند که آزادی مذهبی مراعات شود و این خواسته تک‌تک جامعه اهل سنت است. انتظار آن است که جامعه اهل سنت در شهرهای بزرگ کشور مثل اصفهان و دیگر شهرها آزادانه بتوانند نماز بخوانند و به تعلیم فرزندان خود مشغول باشند. این انتظار کاملاً معقول و قانونی است. اینکه اهل سنت بتواند در هر شهری که نیاز دارد مسجد بسازد و نماز جمعه و نماز عید بخواند و از آزادی کامل برخوردار باشد، انتظاری کاملاً قانونی بوده و خواسته‌ای زیاده خواهان نیست. اهل سنت معتقد است که حق مردم باید رعایت شود و کسی به خاطر مذهب از حقوقش محروم نشود، زیرا رعایت حقوق ملت باعث اتحاد و نزدیکی می‌شود.
زندانیان اهل سنت که به خاطر تبلیغ دینی با اتهاماتی مانند اقدام علیه امنیت ملی مواجه هستند حکم محاربه در دست دارند در زندان و در فضای نامناسبی دوران زندان خود را می‌گذرانند و بصورت مدام از سوی مأموران زندان به دلیل عقیده‌شان مورد بی‌احترامی قرار می‌گیرند.
اصل ۲۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، برابری تمام شهروندان ایرانی را بر اساس موازین اسلام مورد تأکید قرار می‌دهد. با این حال در کنار سایر پیروان ادیان در ایران که این ماده اساسی نتوانسته برابری آنان را در بیش از ۳ دهه گذشته در برخورداری از حقوق شهروندی تضمین کند، پیروان اهل سنت در ایران نیز علیرغم اینکه مسلمان هستند شرایط مشابهی دارند، آنان نیز از تصاحب مسئولیت‌های کلان مدیریتی کشوری و لشگری و نیز بهره‌مندی برابر از فرصت‌ها و امکانات محروم هستند، همین‌طور با موانع و محدودیت‌های جدی برای تبلیغ باورهای خود و بجا آوردن مناسک مذهبی خود از سوی حکومت ایران روبه‌رو هستند.
در این ماه :
پس از دو سال و ۹ ماه زندان؛ بی توجهی به درخواست آزادی مشروط مولانا کوهی
مقامات قضایی و نظامی با وجود درخواست های مکرر مبنی بر آزادی مشروط مولانا کوهی با یک هزار و پنج روز زندان ممانعت میکنند. مولانا فضل الرحمن کوهی، منتقد سرکوب معترضان آبان ۹۸ و مخالف سیاست‌های مداخله جویانه جمهوری اسلامی در منطقه، در تاریخ هفتم آذر ماه ۹۸ به دادگاه ویژه روحانیت در مشهد احضار و پس از یک سال بلاتکلیفی به ۶ سال و چهار ماه زندان محکوم شد. گفتنی است که به موجب ماده ۵۸ قانون مجازات اسلامی زندانیان محکوم به حبس زیر ۱۰ سال پس از گذراندن یک سوم مدت مجازات می‌توانند مشروط آزاد شوند.( کمپین فعالین بلوچ ،۸ شهریور ۱۴۰۱)
بازداشت دکتر محمد قدمی کردستانی توسط نهادهای امنیتی
دکتر محمد قدمی کردستانی، ساکن شهر “بانه” که یکی از کاندیداهای دوره ۱۲ و ۱۳ ریاست جمهوری ایران، پس از چندین‌بار احضار، توسط نهادهای امنیتی بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شده است.( شبکه کلمه/ سازمان حقوق بشری هانا ، ۱۰ شهریور ۱۴۰۱)
فضل الرحمن کوهی از زندان وکیل آباد مشهد به مرخصی اعزام شد
فضل الرحمن کوهی، روحانی اهل سنت از زندان وکیل آباد مشهد به مرخصی اعزام شد. آقای کوهی دوران محکومیت خود را در این زندان سپری می کند. بر اساس این گزارش، اعزام به مرخصی آقای کوهی برای مدت ۵ روز صورت گرفته است. فضل الرحمن کوهی امام جمعه اهل سنت پشامگ سرباز است که به دلیل موضع گیری هایش در خصوص سیاست های جمهوری اسلامی در بین مردم بلوچ به شهرت و محبوبیت دست پیدا کرده است. ( هرانا،۱۴ شهریور ۱۴۰۱)
بیانیه‌ی ۲۲۱ روحانی کرد اهل سنت ایران در حمایت از سخنان مولانا عبدالحمید
مدتی پیش مولانا عبدالحمید اسماعیل‌زهی امام جمعه زاهدان در خطبه‌های نماز جمعه در مورد نفوذ افراطیون مذهبی تشیع در ارکان حکومت هشدار داد و با یادآوری خطر افراط‌گرایی، خواستار رعایت تمام حقوق قانونی و دینی و عرفی اهل سنت شد. او تاکید کرد: مراکز قدرت، باید آزادی‌های مشروع و قانونی اهل سنت را حفظ کنند. آقای اسماعیل‌زهی با اشاره به ایجاد فشار بر نمازخانه‌های اهل سنت در مناطق مختلف، از رسانه‌های داخلی و رادیو و تلویزیون ملی نیز به دلیل عدم انعکاس مسائل و مشکلات اهل سنت ایران، گله‌گذاری کرد. وی تاکید کرد: اهل سنت، اقلیت نیستند بلکه جمعیتی بزرگ از مردم ایران هستند. حالا ۲۲۱ تن از علما و ماموستایان اهل سنت مناطق کردنشین ایران، با استناد به اصول ۱۲ و ۱۵ قانون اساسی، همصدا با مولانا عبدالحمید خواستار رفع فشارها و تنگناهای ایجاد شده برای اهل سنت ایران شده اند.( شبکه کلمه،۱۷ شهریور ۱۴۰۱)
کشف پیکر مولوی “آصف سارانی” پس از دو روز مفقودی
جسد مفتی “آصف سارانی” از فارغ التحصیلان دارالعلوم مکی زاهدان، روز (چهارشنبه، ۱۶ شهریور) پس از دو روز مفقودی در غرب شهرستان زاهدان کشف شد. پیکر وی توسط مردم محلی کشف شده است. براساس گزارش های رسیده، این فعال مذهبی بلوچ،روز دوشنبه ۱۴ شهریور ماه از اداره فنی و حرفه ای به سمت منزل خود در حال حرکت بوده که ناپدید شده است. به گفته برخی شاهدان محلی، احتمالا وی توسط ربایندگان با یک پارچه خفه شده است. تاکنون از انگیزه ضاربان و علت کشته شدن وی اطلاعی در دسترس نیست. لازم به اشاره است که مولوی آصف سارانی از اساتيد حوزه علمیه دارالتربیه زاهدان بود که بارها نسبت به اقدامات نیروهای نظامی و امنیتی و کشتار شهروندان بلوچ و تخریب منازل مسکونی شهروندان در زاهدان سخنرانی کرده بود.( شبکه کلمه ، ۱۶ شهریور ۱۴۰۱)
تلاش نهادهای امنیتی برای اجرایی کردن طرح ساماندهی مدارس دینی اهل‌سنت در خراسان رضوی
گزارش های رسیده حاکی است که تلاش نهادهای امنیتی برای اجرایی کردن طرح ساماندهی مدارس دینی اهل‌سنت در استان خراسان رضوی، افزایش پیدا کرده است. در همین راستا، یک منبع آگاه در ایران اعلام کرد که در راستای “طرح ساماندهی مدارس دینی اهل‌سنت” پس از کش و قوس های فراوان بین مدارس اهل‌سنت و دفتر ولی فقیه در ۱۵ سال گذشته ، این دفتر سعی دارد برنامه‌های آموزشی خود را در قالب مصوبات شورای آموزش که اعضای آن را در جلسه‌ای چند ماه قبل در حوزه علمیه احناف خواف به زور و تحت فشار انتخاب کرد بر مدارس اجرا کند. به گفته این منبع، دفتر ولی فقیه می خواهد چنین وانمود کند که ما دخالت نمی‌کنیم و مصوبات نمایندگان خود شما را اجرا می کنیم.( شبکه کلمه،۱۵ شهریور ۱۴۰۱)
واکنش مولانا گرگیج به برنامه هدفمند صداوسیما: اهل سنت اعتقادی به پیاده روی اربعین ندارند
مولانا محمدحسین گرگیج ضمن انتقاد شدید از پخش گزارشی در صدا و سیمای مرکز گلستان مبنی بر پیاده روی تعدادی از شهروندان اهل سنت در قالب کاروان اربعین، بار دیگر برگزاری سالگرد عزاداری و مراسم جشن میلاد را در مذهب اهل سنت ناجایز دانستند.بنا به نوشته پایگاه اطلاع رسانی دفتر شیخ التفسیر مولانا گرگیج، ایشان در در مراسم نمازجمعه (۱۸ شهریور ۱۴۰۱) شهرستان گالیکش ضمن تأکید بر حرمت اعتقادات مذهبی بیان داشتند: هر انسانی از خود باوری دارد و اعتقاد و باور برادران شیعه و اهل سنت با یکدیگر متفاوت است، به عنوان مثال طبق عقیده اهل سنت نماز تراویح در ماه مبارک رمضان که به جز، نماز، ذکر و تسبیح خداوند و تلاوت قرآن چیز خاصی نیست، سنت مؤکده به شمار می رود اما در باور برادران شیعه این نماز حرام به شمار می رود و برای آنان جایز نیست و جزو عقاید آنان محسوب نمی شود لذا ما با باورشان کاری نداریم. (یک نهاد با هویت نامشخص، ۱۸ شهریور ۱۴۰۱)
انتقاد ماموستا امینی از دخالت حکومت ایران در امور اهل سنت
ماموستا امینی ۲۰ شهریور ماه در مراسم فارغ التحصیلی تعدادی از طلاب اهل سنت در سنندج با انتقاد از دخالت‌های حکومت در امور اهل سنت گفت: نهاد و مرکزی به نام «مرکز بزرگ اهل سنت» دایر گردیده که تنها سبب ایجاد اذیت و آزار علمای اهل سنت است!. و اینکه مرکز بزرگ به نام اهل سنت توسط آخوند شیعه اداره می شود، توهین به اهل سنت است! این عالم اهل سنت همچنین با پرداختن به موضوع تشکیل کاروان‌های اربعین به نام اهل سنت گفت: امام حسین نور چشم و روح و جان اهل سنت است اما باید این مسئله را درک کرد که عزاداری نزد هر چهار مذهب اهل سنت حرام است! .( شبکه کلمه،۲۰ شهریور ۱۴۰۱)
اختصاصی؛ یک فعال مذهبی اهل سنت از سوی گروهی لباس شخصی وابسته به نیروهای امنیتی مورد سوء قصد قرار گرفت
به گزارش شبکه کلمه، مولوی عبدالغنی صفرزایی، مدیر حوزه علمیه ضیاء المدارس و امام جماعت مسجد فتاح زاهدان، بامداد روز ( چهارشنبه، ۲۳شهریور ماه )۱۴۰۱مورد سوء قصد قرار گرفت. گفته می شود که ایشان از این سوء قصد، جان سالم به در برده است. این فعال مذهبی اهل سنت بلوچ تحصیل کرده پاکستان و شاگرد مفتی احتشام الاحق از علمای برجسته پاکستان است.( شبکه کلمه،۲۳ شهریور ۱۴۰۱)
ساخت دیوار بتنی در اطراف مسجد اهل سنت مهرآباد مشهد با دستور مقامات قضایی و نظامی
روز ۲۴ شهریور ماه ۱۴۰۱، نیروهای سپاه در اطراف مسجد توحید اهل سنت مهرآباد مشهد اقدام به ساخت دیوار بتنی کردند.
این اقدام پس از آن صورت گرفته که در روزهای اخیر نیروهای نظامی در بسیاری از مناطق مشهد مانع از حضور نمازگزاران در مساجد اهل سنت شده اند. همچنین نیروهای نظامی چند مسجد اهل سنت در مشهد را پلمب کرده اند. این اقدام باعث واکنش بسیاری از روحانیون بلوچ اهل سنت از جمله مولانا عبدالغفار نقشبندی شده بود.( کمپین فعالین بلوچ ،۲۴ شهریور ۱۴۰۱)
جهت کسب آگاهی و اطلاعات بیشتر می توانید از سایت کمیته دفاع از حقوق پیروان ادیان بازدید فرمایید:
آخرین دیدگاه‌ها