گزارش آماری نقض حقوق محیط زیست – آبان ماه ۱۴۰۱

تنظیم نمودار : میناآقابیگی

تهیه آمار و گزارش : سلمان یزدان پناه؛ ندا فروغی

آگاهی بیشتر:

این گزارشات آماری از میان بیش از ۱۹۰خبر که در طول ماه آبان  تهیه شده است.این گزارشات از سایت کمیته دفاع از محیط زیست تهیه شده است که از رسانه‌های داخلی و خارجی مانند هرانا، ایلنا، ایرنا، دیده‌بان، ایسنا، مهر، خبربان، قطره، تسنیم، یورونیوز، انصاف و پایگاه خبری محیط زیست و حیات وحش جمع‌آوری ‌گردیده است.آمار فوق از گزارشات رسانه‌های داخلی و خارجی مورد تأیید دولت جمهوری اسلامی ایران جمع‌آوری شده و عملاً نمی‌تواند بیش از ۲۵ تا ۳۰ در صد واقعیت‌های جامعه باشد.همکارانی که در گردآوری این موارد خبری نقض حفاظت محیط زیست درآبان ‌ماه همکاری کردند، خانم‌ها و آقایان: سلمان یزدان‌پناه، مینا آقابیگی، ایرانداخت کیا، علیرضا جهان‌بین، رزا جهان‌بین، ساناز تنهایی قلی بیگلو، حمیدرضا امینی، علی برومند، نادیا مشرف، کاوه قزلباش، ندا فروغی ، مجید رئوفی، رسول بلغار، فرشته خیام الحسینی ؛سپهر رضائی شایان ؛ حمید رضا سیاهمرد ومحمدرضا صالحی می‌باشند. اطلاعات بیشتر در لینک زیر قابل مشاهده

https://mohitzist.bashariyat.org

 

آلودگی هوا

۱|- فرسودگی ناوگان حمل و نقل عمومی از اصلی‌ترین دلایل آلودگی هوای تهران است. به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم(۱۸ آبان ۱۴۰۱)، ایرج حشمتی؛ در جلسه با مدیران شهرداری و شورای شهر تهران با اشاره به اهمیت تقویت همکاری‌ها و هم‌افزایی در زمینه شناسایی، پایش و کنترل منابع آلاینده و انجام اقدامات آنی و پیشگیرانه در شرایط وارونگی دما و بروز آلودگی هوا در نیمه دوم سال اظهار کرد: نظارت معاونت‌های شهرداری بر اجرای مصوبات کارگروه مواقع اضطرار آلودگی هوا می‌تواند از ورود به شرایط بحران آلودگی هوا جلوگیری کند. وی با اشاره به ضرورت تغییر رویکرد در مدیریت شهری تهران مبتنی بر هوشمندسازی، گفت: شهرداری تهران با این گونه اقدامات و همچنین با توسعه خدمات محله محور و کاهش سفرهای درون شهری، ترافیک را کاهش داده تا کیفیت هوا بهبود پیدا کند. سرپرست معاونت محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به موضوع پسماندسوزی در اطراف شهر تهران و نقش آن در تشدید آلودگی هوا بیان کرد: پیشنهاد می‌کنم در این زمینه گشت‌های پایش مشترک ایجاد شود. حشمتی با اشاره به جمعیت ساکن ۹.۸میلیونی و جمعیت شناور 2.8 میلیونی در تهران، مصرف بالای انرژی در تهران را نگران کننده دانست و گفت: با توجه به ارتباط مصرف بالای انرژی در تشدید آلودگی هوا، ضرورت برنامه‌ریزی جهت بهینه‌سازی مصرف انرژی و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر یکی از راهکارهای مؤثر در کاهش آلودگی هوا است. وی افزود: فرسودگی ناوگان حمل و نقل عمومی تهران از اصلی‌ترین منابع انتشار آلاینده‌های هوای تهران است و شهرداری تهران باید توسعه و نوسازی حمل و نقل عمومی را با اولویت حمل و نقل پاک در دستور کار خود قرار دهد. سرپرست معاونت محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به جلسه کارگروه هماهنگی اجرای قانون هوای پاک در روز پنجشنبه مورخ ۱۴۰۱/۸/۵در وزارت کشور، عنوان کرد: خوشبختانه با ورود جدی دولت و وزیر محترم کشور و همچنین سازمان بازرسی کل کشور، اراده جدی در دستگاه‌های اجرایی شکل گرفته است و برنامه‌های عملیاتی خوبی از سوی وزارت کشور، نفت، نیرو و سایر سازمان‌ها تهیه و ارائه شده است که امیدواریم ضمن اجرای به موقع برنامه‌ها، اهداف قانون هوای پاک در کاهش آلودگی هوا محقق شود. به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، حشمتی ضمن قدردانی از معاونین و مدیران شهرداری تهران، با تأکید بر اهمیت برگزاری جلسات مشترک و هم‌افزایی در انجام اقدامات، از مدیر کل حفاظت محیط زیست استان و اداره کل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری درخواست کرد تا نشست‌های مشترک کارشناسی و مدیریتی به صورت مداوم تشکیل و موضوعات مرتبط تا حصول نتیجه مورد پیگیری قرار گیرد.

۲- گاز متان موجود در آرادکوه باید تبدیل به بیوگاز شود. به گزارش گروه اجتماعی یکتا(۷ آبان ۱۴۰۱) ، اخیرا خبری در رسانه‌ها منتشر شده مبنی بر اینکه محققان ناسا، ظرف ۵ ماه گذشته و به دنبال نصب طیف‌سنج تصویربرداری (EMIT) در ایستگاه فضایی بین‌المللی با قابلیت تشخیص گاز‌های گلخانه‌ای از جمله متان و دی‌اکسیدکربن، موفق به شناسایی ۵۰ ابر ساطع‌کننده متان در چند منطقه جهان از جمله آسیای مرکزی (ترکمنستان) خاورمیانه و جنوب غربی ایالات متحده (حوزه پرمین، جنوب شرقی نیومکزیکو و یکی از بزرگ‌ترین میادین نفتی جهان) شده‌اند که به استناد تصاویر ثبت شده توسط این طیف‌سنج، یکی از این کانون‌ها شامل ابری از گاز متان به طول ۵ کیلومتر، در آسمان جنوب تهران و بر بالای یک مجتمع دپوی زباله شناسایی شده و طبق تصاویر به دست آمده، این ابر ۵ کیلومتری در هر ساعت حدود ۸۵۰۰ کیلوگرم متان به هوا می‌فرستد. تنها مرکز وسیع دپوی زباله در جنوب تهران با مختصاتی که مورد اشاره گزارش ناساست، سایت آرادکوه و متعلق به مرکز مدیریت پسماند شهرداری تهران است که از ۶۰ سال قبل به دفع و دفن زباله روزانه شهروندان تهرانی اختصاص یافته و طبق نظر کارشناسان محیط زیست به پایان عمر خود رسیده است. سازمان مدیریت پسماند شهرداری وظیفه استحصال گازهای گلخانه‌ای آرادکوه را دارد. داریوش گلعلیزاده رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست در گفت و گو با خبرنگار فارس وجود گاز متان در این محدوده در حدمجاز مساله را دور از انتظار ندانست و گفت: گازهای گلخانه‌ای نباید وارد محیط شود و سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران وظیفه دارد که این گازها را استحصال کند. وی افزود: این گازها باید تبدیل به بیوگاز شده و به صورت انرژی تولیدی مورد استفاده قرار گیرد. گلعلیزاده با اشاره به حجم تولید روزانه 7 تا 7.500 تن زباله در شهر تهران و انتقال آن به مرکز آراد کوه ابراز داشت:‌ بخش قابل توجهی از این زباله‌ها در آرادکوه دفن می‌شود که تولید متان دارند. تهیه نقشه میزان انتشار گاز ازن و متان در سطح کشور. رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط ‌زیست در پاسخ به این سوال که آیا وسیله سنجشی در کشور برای سنجش تولید این نوع گاز وجود دارد یا خیر گفت: نقشه میزان انتشار گاز ازن و متان در سطح کشور از سوی سازمان مدیریت بحران و سازمان جغرافیایی ارتش در حال تهیه است. وی افزود: متان از جمله گازهای گلخانه‌ای است که باید میزان انتشار آن کنترل شود، امادر محدوده ذکر شده، علاوه بر مرکز آرادکوه ، برخی دامداری های آن اطراف نیز در تولید گاز متان موثر هستند. شهرداری تهران باید به سمت حذف دفن سنتی پسماند برود. رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط ‌زیست ایجاد مراکز میانی مدیریت پسماند (MRF) را یکی از راه‌حل‌های کنترل این گاز دانست و گفت: در نهایت شهرداری تهران باید به سمت حذف دفن سنتی پسماند برود و با کمک فناوری های جدی به تولید انرژی از آن بپردازد. در روزهای گذشته حسین حیدریان، معاون پردازش و دفع سازمان پسماند شهرداری با تکذیب ایجاد ابر متان به دلیل دپوی زباله در جنوب تهران گفته بود: اگر دپوی زباله عامل ایجاد ابر متان بود باید در طول ۶۰ سال گذشته هم دیده می‌شد در حالی که تراکم این گاز همیشه زیر ۵ درصد بوده است.

۳- گرد و غبار در آبادان بیش از هشت برابر حد مجاز اعلام شد. اهواز – ایرنا (۱۱ آبان ۱۴۰۱) میزان گرد و غبار در ساعت ۱۴ روز چهارشنبه در آبادان یک هزار و ۲۰۴ میکروگرم بر مترمکعب اعلام شد که بیش از هشت برابر حد مجاز است و بیشترین میزان را در خوزستان دارد. شهریار عسکری مدیر روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: میزان گرد و غبار در ساعت ۱۴ روز چهارشنبه در هندیجان یک هزار و ۸۷، رامشیر ۱۵۳، حمیدیه ۹۳ و اهواز ۸۶ میکرو گرم بر مترمکعب اعلام شد. بر اساس این گزارش، کارگروه شرایط اضطرار آلودگی هوای خوزستان، مدارس نوبت عصر شهرستان های آبادان، خرمشهر، رامشیر و مسجدسلیمان به دلیل افزایش غلظت گرد و غبار را تعطیل اعلام کرد. این گزارش حاکیست دیروز سه شنبه نیز مدارس و دانشگاه‌های هشت شهرستان خوزستان به دلیل افزایش غلظت آلاینده های در خوزستان ناشی از ورود توده گرد و غبار تعطیل شده بود. اداره کل هواشناسی خوزستان در اطلاعیه هشدار نارنجی اعلام کرده بود: با توجه به بالا رفتن ضرایب ناپایداری و احتمال تشکیل گرد و خاک همرفتی تا اواخر وقت روز چهارشنبه وزش باد متوسط تا شدید همراه با تندباد لحظه‌ای و گرد و خاک همرفتی در مناطق غربی، جنوب غربی، مرکزی و جنوبی استان وجود دارد.

 بحران آب، آلودگی و خشکیدگی تالاب،دریاچه و رودخانه

۱- سرعت تخریب ایران افزایش یافت؟ ایسنا(2 آبان 1401) : در سمینار تخصصی ایران در برابر تقعییرات اقلیمی ایران به روند فزاینده تولید گازهای گلخانه‌ای در کشور، بروز و شیوع بیماری‌های نو پدید و کاهش تاب‌آوری نظام سلامت به عنوان اثرات مخرب تغییرات اقلیمی اشاره شد. داریوش گلعلی‌زاده، سرپرست مرکزملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست در سمینار تخصصی ایران در برابر تغییرات اقلیمی که امروز به مناسبت روز جهانی تغییرات اقلیم (۲۴ اکتبر) با همکاری معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی برگزار شد، با اشاره به اینکه جامعه جهانی بیش از سه دهه است که حساسیت خود را نسبت به تغییرات اقلیم افزایش داده است، اظهارکرد: ۱۷ کشور در دنیا دچار تنش‌های آبی هستند و ایران نیز جزو ۹ کشور آسیب‌پذیر در برابر تغییرات اقلیمی است، لذا لازم است تا خود را برای این تغییرات آماده کنیم. تغییرات اقلیم موجب افزایش آلودگی هوا و از طرفی آلودگی هوا موجب افزایش تغییرات اقلیم می‌شود. وی یکی از تبعات تغییرات اقلیمی را افزایش آتش­‌سوزی‌های گسترده در پوشش گیاهی دانست و گفت: افزایش گرد و غبار نیز از جمله این تبعات است و ۲۳ استان در امسال متاثر از آسیب‌های گردوغبار چه با منشا داخلی و خارجی شدند. گلعلی‌زاده با اشاره به اینکه برنامه اقتصاد کم کربن از برنامه‌هایی است که بسیار کمک‌کننده است، افزود: این برنامه در سال ۹۴ به تصویب رسید و تاکنون دو گزارش از آن منتشر شده است. سرپرست مرکزملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست با بیان اینکه ما نه تنها در نبایدها بلکه در بایدها نیز موفق نبوده‌ایم، تصریح کرد: ما باید دوگانگی بین مسائل محیط‌زیست و اجتماعی را رفع کنیم. تمامی مسائل مربوط به محیط‌زیست روی معیشت و مسائل اجتماعی نیز اثر می‌گذارد. وی با بیان اینکه از دست دادن آب و خاک جبران ناپذیر است، گفت: در شرایط حاضر هم با فرسایش خاکی و هم با از بین رفتن آب مواجه هستیم. در حال از دست دادن منابع گیاهی و پوشش گیاهی هستیم. شاید بتوان آلودگی هوا را کنترل و پیشگیری کرد، اما منابع تجدیدناپذیر را نمی‌توان جبران کرد. گلعلی‌زاده در ادامه با اشاره به محدودیت‌ها گفت: لازم است مطالعه در مورد آسیب‌پذیری زیر ساخت‌ها و ارتقای تاب‌آوری در برابر این تغییرات و پیامدها انجام گیرد. سرپرست مرکزملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست با بیان اینکه موضوع محیط‌زیست صرفا مربوط به سازمان محیط‌زیست نیست و همه سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی مسئول هستند، یادآور شد: در این راستا آیین‌نامه‌های اجرایی نیز برای دستگاه‌ها ارسال شده است، امید است در اجرای آنها اهتمام ورزند. وی از مراکز علمی دانشگاهی خواست تا در جهت افزایش حساسیت مردم در این زمینه‌ اقدام کنند.

۲- کم آبی تالاب‌های کرمانشاه علت کاهش مهاجرت پرندگان.باشگاه خبرنگاران وان (۳ آبان ۱۴۰۱ ) فرشاد فتاحی معاون محیط طبیعی محیط زیست استان کرمانشاه با اشاره به مهاجرت پرندگان در فصل پاییز به استان کرمانشاه، گفت : هر ساله آبان ماه شاهد ورود تدریجی پرندگان مهاجر به این استان بوده که با توجه به شرایط آب و هوایی حاکم مدتی را در استان کرمانشاه ماندگار خواهند بود. وی افزود: تالاب هشیلان یکی از مراکز اصلی توقف پرندگان مهاجر بوده که علاوه بر مهاجرت پذیری این تالاب در مدت زمانی کوتاه بعضاً مکانی مناسب برای ماندگاری پرندگان در حاشیه رودخانه و سد‌ها می‌شود. معاون محیط طبیعی محیط زیست استان کرمانشاه با بیان مهاجرت انواع پرندگان به استان کرمانشاه در فصل پاییز، تصریح کرد: این پرندگان مهاجر معمولاً پرندگان آبزی بوده که از عرض‌های شمالی و مناطق سردسیر به سمت منطقه کرمانشاه می‌آیند و معمولاً حاشیه آب‌ها را برای استقرار و سکونت برمی‌گزینند. فتاحی خاطر نشان کرد: خشکسالی امسال بسیار تأثیر گذار بر منابع آبی بوده و سبب خشکی تالاب هشیلان و بسیاری از رودخانه‌ها و سراب‌های استان کرمانشاه شده است. وی به نبود ماندگاری پرندگان مهاجر در کرمانشاه با بروز خشکسالی تاکید کرد و گفت: پرندگان مهاجر به دلیل عبور از این منطقه ممکن است برای استراحت به ناچار فرود بیایید، اما چنانچه بارش‌های پاییزه رخ ندهد و وضعیت به همین شکل ادامه پیدا کند با کاهش ماندگاری پرندگان مهاجر مواجه هستیم. معاون محیط طبیعی محیط زیست استان کرمانشاه بیان کرد: در حال حاضر وضعیت نامناسب آب و غذا برای سکونت پرندگان در استان کرمانشاه جالب نبوده و سد‌ها تنها مکان مناسب برای اقامت پرندگان مهاجر خواهد بود. فتاحی ادامه داد: دریاچه سد‌هایی مانند گاوشان، زمکان، آزادی، تنگ حمام و جامیشان در استان کرمانشاه تنها مکان‌های مناسب به لحاظ غنی بودن آب و غذای مناسب برای فرو پرندگان مهاجر بوده که بر اساس پیش‌بینی‌ها امسال حضور عمده آن‌ها را در دریاچه سد‌های نوار غربی استان کرمانشاه می‌توان شاهد بود. وی با اشاره به حضور سالانه بیش از یک هزار قطعه پرنده مهاجر به استان کرمانشاه، یادآور شد: هرساله عمده پرندگان مهاجر شامل غاز خاکستری، اگرت کوچک و بزرگ، غاز خاسکیتری، حواصیل خاکستری و سفید، سرسبز در آب‌های استان کرمانشاه می‌توان مشاهده کرد .

۲- حاکمان افغانستان نسبت به تحقق تعهد بین‌المللی خود اقدام کنند.حال هامون خوب نیست. علی سلاجقه در گفت‌وگو با تسنیم (۳ آبان ۱۴۰۱) در زابل در خصوص برنامه سازمان حفاظت محیط زیست در راستای احیای تالاب هامون اظهار داشت: با توجه به اینکه کشور همسایه ما در بعد تعهدات خود نسبت به پرداخت حق‌آبه تالاب انجام وظیفه نکرده، متأسفانه امروز وضعیت تالاب هامون مناسب نیست. رئیس سازمان حفاظت محیط زیست افزود: کشور همسایه مطرح می‌کند که مسائل مربوط به تغییر اقلیم و خشکسالی موجب این شرایط شده اما داده‌های ما و داده‌هایی که خود سیستم حاکمه بر افغانستان ارائه کرده نشان می‌دهد همین امسال چیزی حدود ۳ تا ۴ میلیارد مترمکعب آب وارد هیرمند شده اما متأسفانه با انحرافی که در مسیر آن صورت گرفته وارد شوره‌زار گودزره افغانستان شده است. وی ادامه داد: با توجه به حسن هم‌جواری و اعتماد بین دو کشوری که پیشینه فرهنگی دارند و از جنبه سرزمینی و اعتقادی بسیار به هم نزدیک هستند در این زمینه ما واقعاً از هیئت حاکمه افغانستان انتظار نداریم مسائلی به این شکل مطرح باشد و حتماً به عنوان دولت جمهوری اسلامی ایران می‌خواهیم حاکمان افغانستان هرچه سریعتر نسبت به تحقق این تعهد بین‌المللی خود اقدام کنند و شاهد این باشیم که حق‌آبه وارد تالاب هامون می‌شود. ماهیت سد انحرافی کمال‌خان و وعده‌های ساده‌انگارانه طالبان درباره حق‌آبه هیرمند: طالبان هم مانند اشرف غنی حق‌آبه ایران را به شوره‌زار می‌فرستد. سلاجقه تصریح کرد: فرض اول این است که حق‌آبه‌ای از کشور خاصی وارد ایران نمی‌شود و در این راستا برنامه داریم برای احیای تالاب هامون از همه ظرفیت‌های داخلی استفاده کنیم و از تمام روش‌های بومی و دانش مردم منطقه استفاده خواهیم کرد اما اصل کار در احقاق حق‌آبه تالاب بین‌المللی هامون است. خشکی هامون، دامن‌ افغانستان را هم می‌گیرد. رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه چاه‌نیمه‌های منطقه سیستان در حال حاضر به لحاظ منابع آبی در وضعیت مناسبی قرار ندارند، افزود: تلاش خواهیم کرد از ظرفیت مباحث مربوط به آبخیزداری و آبخوان‌داری در حوزه آبخیز مشرف به این قسمت به بهترین شکل برای احیای تالاب استفاده کنیم. وی افزود: استفاده از ظرفیت انتقال آب دریای عمان نیز می‌تواند در این حوزه راهگشا باشد که در این راستا در همان مرحله اول که این پروژه مطرح شد ما بحث حق‌آبه محیط زیست را مطرح کردیم؛ البته با توجه به اینکه تالاب دارای زیست بوم خاصی بوده که هر آبی را نمی‌توان به آن تزریق کرد، در این راستا باید کیفیت آبی که دریافت می‌شود کاملاً از لحاظ علمی بررسی شود تا مشکلی ایجاد نشود تا همین میزان حداقلی تالاب هم آسیب ببیند و از بین برود.

 

جهت کسب آگاهی و اطلاعات بیشتر می توانید از سایت کمیته دفاع از حقوق محیط زیست بازدید فرمایید