گزارش آماری نقض حقوق محیط زیست -آذر ماه ۱۴۰۱

تهیه آمار و ارقام : سلمان یزدان پناه، ندا فروغی

تهیه گزاش : میناآقابیگی

آگاهی بیشتر:

این گزارشات آماری از میان بیش از ۱۶۳خبر که در طول ماه آذرتهیه شده است.این گزارشات از سایت کمیته دفاع ازمحیط زیست تهیه شده است که از رسانه‌های داخلی و خارجی مانند هرانا، ایلنا، ایرنا، دیده‌بان، ایسنا، مهر، خبربان، قطره، تسنیم، یورونیوز، انصاف و پایگاه خبری محیط زیست و حیات وحش جمع‌آوری ‌گردیده است.آمار فوق از گزارشات رسانه‌های داخلی و خارجی مورد تأیید دولت جمهوری اسلامی ایران جمع‌آوری شده و عملاً نمی‌تواند بیش از ۲۵ تا ۳۰ در صد واقعیت‌های جامعه باشد.همکارانی که در گردآوری این موارد خبری نقض حفاظت محیط زیست درآذر‌ماه همکاری کردند، خانم‌ها و آقایان: سلمان یزدان‌پناه، مینا آقابیگی، ایرانداخت کیا، علیرضا جهان‌بین، رزا جهان‌بین، ساناز تنهایی قلی بیگلو، حمیدرضا امینی، علی برومند، نادیا مشرف، کاوه قزلباش، ندا فروغی، مجید رئوفی، رسول بلغار، فرشته خیام الحسینی، سپهر رضائی شایان، حمید رضا سیاهمرد، محمدرضا صالحی، اصغر خدابنده سامانی می‌باشند.

آلودگی هوا

۱ـ آسمان اراک در تسخیر سوخت مازوت. خطر افزایش سرطان در کمین شهروندان اراک و شازند. کلانشهر اراک بدلیل وجود منابع متعدد انتشار آلودگی هوا در اغلب سال‌ها بیش از ۰۵ درصد روز‌ها ناسالم می‌باشد و هم اکنون جزء ۸ شهر آلوده کشور است. رویداد۲۴(۲۸ آذر ۱۴۰۱) امتداد نوشت: اوایل هفته بود که رئیس امور آزمایشگاه‌های اداره کل حفاظت محیط زیست استان مرکزی خبر داد که هوای اراک روز شنبه و برای چندمین روز متوالی در شرایط ناسالم است. رئیس امور آزمایشگاه‌های اداره کل حفاظت محیط زیست استان مرکزی اهم چنین گفت که، آلاینده مسئول، ذرات کمتر از ۲ و نیم میکرون است و توصیه می‌شود مردم در این شرایط هوایی به مراقبت‌های فردی توجه ویژه داشته باشند و از تردد در فضا‌های باز خودداری کنند. اراک یکی از هشت کلانشهر آلوده کشور است که از ابتدای امسال تاکنون ۹۸ روز ناسالم در کارنامه خود به ثبت رسانده است. کلانشهر اراک بدلیل وجود منابع متعدد انتشار آلودگی هوا در اغلب سال‌ها بیش از ۰۵ درصد روز‌ها ناسالم می‌باشد و هم اکنون جزء ۸ شهر آلوده کشور است. این مطالعه با بازدید از سطح شهر اراک و بررسی سوابق مطالعاتی و گزارش‌های موجود از سال ۳۹ تا ۸۸ انجام شد و متغیر‌های تاثیرگذار بر تعداد روز‌های ناسالم شهراراک شناسایی شد و با استفاده از نرم افزار Spss روابط بین آن‌ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می‌دهد در این ۶ سال بیشترین ضریب همبستگی پیرسن بین تعداد روز‌های ناسالم بعنوان متغیر‌های وابسته و متغیر‌های مستقل به ترتیب مربوط به تعداد روز‌های همراه با ذرات معلق، برگزاری تعداد جلسات کارگروه، تعداد روز‌های همراه پدیده اینورژن، سوخت پاک، تعداد روز‌های همراه گرد وغبار، کاهش تعداد خودرو‌های فرسوده و آلوده و کاهش تعداد صنایع آلاینده می‌باشد. این در حالی است که اخیرا شهردار اراک علت اصلی افزایش روز‌های آلوده شهر اراک در سال جاری گسترش خشکسالی در کشور و افزایش ذرات معلق کمتر از ۹.۵ میکرون در هوا است و علاوه بر آن در پاره‌ای از موارد نیز شاهد افزایش دی اکسید نیتروژن و گوگرد در شهر اراک بوده‌ایم.

۲ـ هزار میلیارد تومان عوارض آلایندگی خوزستان هنوز پرداخت نشده است. علی‌مدد هاشم‌پور در نطق پیش از دستور خود در هشتاد و هشتمین جلسه علنی شورای شهر اهواز که امروز (۲۸ آذرماه) برگزار شد، با بیان اینکه امسال شرکت‌های آلاینده، عوارض آلایندگی را پرداخت نکرده‌اند، اظهار کرد: با توجه به ماده ۲۷ قانون مالیات بر ارزش افزوده، واحدهای تولیدی و صنعتی که طبق تشخیص سازمان حفاظت محیط زیست استانداردهای زیست محیطی را رعایت نمی‌کنند، مشمول پرداخت عوارض آلایندگی هستند. بر اساس همین ماده حداکثر در مدت سه ماه یعنی از ۱۳ دی‌ماه ۱۴۰۰ که قانون مالیات بر ارزش افزوده لازم الاجرا شده، باید کارگروهی متشکل از وزارت بهداشت، سازمان محیط زیست، سازمان صمت و وزارت امور اقتصاد و دارایی برای تبیین آیین‌نامه تشکیل می‌شد. به گزارش ایسنا، وی افزود: قبلا عوارض آلایندگی برای همه شرکت‌های آلاینده معادل یک درصد فروش بود اما با تغییر قانون باید این کارگروه آیین‌نامه‌ای تدوین کند تا مشخص شود صنایع آلاینده نیم، یک تا یک و نیم درصد را به عنوان عوارض پرداخت کنند. آیین‌نامه‌ای که در این کارگروه تدوین می‌شود نیز باید توسط هیات وزیران تصویب شود. هشت ماه از مهلت قانونی تدوین آیین‌نامه عوارض واحدهای آلاینده گذشته است. رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر اهواز گفت: با توجه به تبصره ۳ ماده ۲۷ این قانون، سازمان حفاظت محیط زیست مکلف بوده است حداکثر تا ۱۳ تیرماه امسال، پایگاه اطلاعاتی واحدهای آلاینده را ایجاد و امکان دسترسی برخط به سامانه را فراهم کند؛ این سازمان موظف است نام صنایع آلاینده و میزان آلاینده را ثبت و مستمر به روز رسانی کند. هاشم‌پور گفت: نمایندگان مردم خوزستان در مجلس شورای اسلامی بدانند هشت ماه از مهلت قانونی تدوین آیین‌نامه و پنج ماه از مهلت ایجاد پایگاه اطلاعاتی واحدهای آلاینده گذشته است اما تاکنون اقدامی در این خصوص انجام نشده است. وی افزود: صنایع آلاینده به این بهانه از پرداخت عوارض آلایندگی خودداری کرده‌اند و در ۹ ماه گذشته عوارض را پرداخت نکرده‌اند. عضو شورای شهر اهواز تصریح کرد: از استاندار خوزستان می‌خواهیم واحدهای آلاینده را ملکف کند که مانند گذشته به صورت علی‌الحساب یک درصد فروش را به عنوان عوارض آلایندگی پرداخت کنند تا در ارائه خدمات و اجرای پروژه‌ها وقفه ایجاد نشود. البته معاون امور عمرانی استانداری خوزستان در شهریورماه امسال نامه‌ای به امور مالیاتی خوزستان ارسال کرده تا این صنایع به صورت علی الحساب یک درصد فروش را به عنوان عوارض آلایندگی پرداخت کنند اما اداره‌کل امور مالیاتی اقدامی نکرده است. وی افزود: از نمایندگان مجلس می‌خواهیم تذکرات لازم را به مسئولان بدهند تا علاوه بر ایجاد پایگاه اطلاعاتی صنایع آلاینده، کارگروهی تشکیل و تکلیف صنایع آلاینده خوزستان مشخص شود. استاندار خوزستان نیز باید بداند در ۹ ماه گذشته این صنایع مبلغی بابت عوارض آلایندگی پرداخت نکرده‌اند. از سهم ۳۰ هزار میلیاردی عوارض آلایندگی خوزستان، ۲۴ هزار میلیارد باقی مانده است. هاشم‌پور گفت: طبق قانون مالیات بر ارزش افزوده، اداره‌کل امور مالیاتی مکلف است هر سه ماه یک بار اعلام کند چه میزان عوارض آلایندگی یا ارزش افزوده وصول و توزیع شده است. اداره‌کل امور مالیاتی مکلف است سه حساب جدا ایجاد کند تا ۴ درصد سهم شهرداری‌ها، ۴ درصد مالیات و یک درصد سهم بهداشت و درمان به این حساب‌ها واریز شود که این موضوع در خوزستان انجام نشده است. وی بیان کرد: سهم خوزستان از عوارض آلایندگی ۳۰ هزار میلیارد تومان بوده که در فاز اول پرداخت مطالبات تنها ۶ هزار میلیارد تومان پرداخت شده است یعنی شرکت‌های نفتی باید ۲۴ هزار میلیارد تومان دیگر پرداخت کنند که در این زمینه تعلل شده است و مسئولان باید برای دریافت این حق مردم، پیگیری جدی کنند.

۳ـ احتراق سوخت فسیلی دلیل عمده آلودگی هوای پایتخت. به گزارش بازار(۱۹ آذر ۱۴۰۱)، داریوش گل علیزاده درباره آلودگی هوای پایتخت افزود: آلودگی هوا از مصرف بیش از اندازه سوخت‌های فسیلی به وجود می‌آید. او گفت: احتراق سوخت‌هایی مثل بنزین، گاز، گازوئیل می‌تواند در انتشار بیش از اندازه آلودگی هوا مثمر ثمر باشد. معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست، بیان داشت: استفاده کمتر مردم از خودروهای شخصی و وسیله‌های نقلیه عمومی در این روزها می‌تواند به کاهش جا به جایی غلظت آلاینده‌ها و آلودگی هوا کمک کند، زیرا احتراق مازاد سوخت فسیلی می‌تواند موجب بالا رفتن میزان آلاینده‌ها و آلودگی بیشتر هوا در کشور شود. گلعلیزاده در ادامه از اجرا شدن کامل قانون هوای پاک تا سال ۱۴۰۲ خبرداد و گفت: طی جلسات اخیری که تمامی سازمان‌ها و نهادهای دولتی درباره قانون هوای پاک با وزارت کشور داشتند در این جلسه مقرر شد؛ تا سال ۱۴۰۲ باید قانون هوای پاک به صورت کامل اجرا شود تا کمتر در کشور و کلانشهرها شاهد آلودگی هوا باشیم.

 گونه ها ی جانور ی در حال انقراض

۱ـ توله شیر کشف شده کجا نگهداری می‌شود؟ (ایسنا ۲۵ آذر ۱۴۰۱) آخرین وضعیت پلنگ سرخه حصار. فرمانده یگان حفاظت سازمان محیط زیست گفت: با انتشار برخی از تصاویر طی حدود سه ماه گذشته از یک قلاده شیر همراه با برخی افراد در صفحات مجازی، یکی از این افراد شناسایی و پیگیری‌هایی انجام شد و درنهایت این شیر در خمین شهر اصفهان کشف شد. وی ادامه داد: این ماده شیر یک ساله که در یک باغ شخصی پیدا شد در وضعیت جسمانی مناسبی قرار دارد و در باغ وحش اصفهان نگهداری می‌شود. اما باقی مسائل در خصوص جزئیات پرونده و مالک آن در حال انجام و پیگیری است و مشروح این موضوع اطلاع رسانی خواهد شد. محبت خانی درباره آخرین وضعیت پلنگ مشاهده شده در سرخه حصار نیز گفت: این پلنگ هنوز پیدا نشده اما تمام اقدامات و احتیاط‌های لازم انجام شده است که این پلنگ‌ به کسی آسیب نرساند و وارد محدوده شهری نشود. وی درباره اقدامات انجام شده در خصوص زنده‌گیری پلنگ مشاهده شده در سرخه‌حصار اظهار کرد: اقداماتی همچون طعمه‌گذاری، تله،گذاری و دوربین‌های تله‌ای انجام شده همچنین نیروهای شبانه روزی به غیر از محیط‌بانان در آن منطقه جایگذاری شده‌اند و دوربین‌های موجود در آن محدوده و پادگان وضعیت را رصد می‌کنند. محبت خانی در پایان تصریح کرد: تلاش ما این است که این پلنگ را زنده‌گیری کنیم که در این خصوص خودروهای مناسب حمل پلنگ و چند قبضه تفنگ بیهوشی و افراد مجرب در آن منطقه حضور دارند و به محض دیدن آن زنده‌گیری خواهد شد.

۲ـ تور صیادان، کابوس لاک‌پشتهای دریایی کشور. به گزارش ایسنا(۲۵ آذر ۱۴۰۱)، لاک‌پشت‌های دریایی شبیه لاک پشت‌های خشکی هستند اما به جای پا، «باله» دارند. طبق گزارش فدراسیون جهانی حیات وحش آن‌ها از بیش از ۱۰۰ میلیون سال پیش روی کره زمین وجود داشته‌اند. همین موضوع لاک‌پشت‌های دریایی را یکی از قدیمی‌ترین خانواده‌های جانوران روی زمین ساخته است. لاک‌پشت‌های دریایی معمولاً در دریا معلق هستند و برای همین از یک سیستم تنفسی بی‌هوازی سود می‌برند که می‌توانند با حبس نفس خود برای مدت زیادی در زیر آب بمانند همچنین قادر هستند ریه خود را به‌سرعت از اکسیژن پر و خالی کنند. از هشت گونه لاک‌پشت دریایی ، پنج گونه پشت سبز، پوزه عقابی، سرخ، زیتونی و پشت چرمی در آب‌های خلیج‌فارس زندگی می‌کنند و نام آن‌ها به‌لحاظ حفاظتی در لیست سرخ محیط زیست جهانی ثبت شده است. محمد طالبی متین در گفت و گو با ایسنا ضمن اشاره به اقدامات دفتر حفاظت از زیست بوم‌ها و سواحل دریایی در خصوص گونه‌ها و زیستگاه‌ها جهت حضور پنج گونه‌ در معرض خطر انقراض لاک‌پشت‌های دریایی در خلیج فارس و دریای عمان اظهار کرد: عمدتا دو گروه از آن‌ها شامل لاک‌پشت سبز برای تخم‌گذاری به سواحل دریای عمان و لاک‌پشت پوزه عقابی به سواحل خلیج فارس می‌آیند.

جهت کسب اطلاعات بیشتر و همچنین مطالعه کل اخبار می توانید از سایت کمیته دفاع از حقوق محیط زیست بازدید فرمائید: