گزارش آماری ماهیانه نقض حقوق پیروان ادیان – آبانماه ۱۴۰۲

تنظیم نمودار آماری : کریم ناصری

تهیه وتنظیم گزارشات :علی فروتن، سعید بهشتی متین، صدرا مجیب یزدانی

ماده 18 اعلامیه جهانی حقوق بشر
هر کس حق دارد که از آزادی فکر، وجدان و مذهب بهره‌مند شود. این حق متضمن آزادی تغییرمذهب یا عقیده و ایمان می‌باشد و نیز شامل تعلیمات مذهبی و اجرای مراسم دینی است. هرکس می‌تواند از این حقوق یا مجتمعاً به‌طور خصوصی یا به‌طور عمومی برخوردار باشد.

ماده 19 اعلامیه جهانی حقوق بشر
هر انسانی محق به آزادی عقیده و بیان است؛ و این حق شامل آزادی داشتن باور و عقیده ای بدون نگرانی از مداخله و مزاحمت، و حق جستجو، دریافت و انتشار اطلاعات و افکار از طریق هر رسانه ای بدون ملاحظات مرزی است.

گزارش پیش رو دربردارنده اطلاعات آماری نقض حقوق پیروان سایر ادیان در ایران تا پایان ماه آبان‌ماه 1402 شمسی است. این گزارش به‌صورت آماری-تحلیلی ارائه می‌شود، مسلماً به دلیل عدم اجازه دولت ایران به مدافعان حقوق بشر جهت فعالیت به‌خصوص در حوزه گزارشگری نقض حقوق بشر و همین‌طور ممانعت از گردش آزاد اطلاعات و بالطبع به رسمیت نشناختن حوزه مستقل در فعالیت‌های مدنی از سوی دولت ایران، در حال حاضر مسئله گزارشگری، امری دشوار و خطیر با محدودیت‌های فراوان در ایران محسوب می‌شود.

فشار بر پیروان سایر ادیان همچنان ادامه دارد :

جمهوری اسلامی ایران و سران آن اعتقاد دارند که برخی از گروه‌های مذهبی دشمنان کشور هستند، زیرا باورهای مذهبی آن‌ها ممکن است وفاداری به‌نظام را دچار چالش کند و به بهانه حفظ امنیت سیاسی، سرکوب فعالیت‌های مذهبی را سرلوحه عناد با ادیان دیگر را قرار داده‌اند.
بازداشت‌ها و خشونت‌های هدفمند ارگان‌های امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی ایران همچنان متوجه پیروان سایر ادیان در ایران است. این دسته از شهروندان به دو قسم رسمی و غیررسمی تقسیم می‌شوند، پیروان آئین بهایی از ادیان غیررسمی هستند که تحت‌فشارهای بیشتری قرار دارند، آن‌ها از انجام مناسک دینی و تبلیغ آئین آزادانه، تدریس و تحصیل در مقاطع عالی محروم هستند، هم‌اکنون تنی چند از رهبران این آئین که امور بهاییان را در این کشور اداره می‌کردند، در زندان‌های اوین و رجایی شهر به سر می‌برند و ده‌ها تن از پیروان آن نیز در زندان‌های کشور ازجمله سمنان، مشهد، تهران، کرج و غیره متحمل حبس‌های طولانی شده‌اند. ادیان و مذاهب رسمی هم چون مسیحیان نیز با محدودیت‌هایی زیادی مواجه هستند، جمهوری اسلامی ایران تنها عبادت مسیحیان عاشوری، ارمنی و کلدانی را که مسیحی هستند، به رسمیت می‌شناسد، تبلیغ آئین برای ایرانیان از سوی ایشان جرم تلقی می‌شود. کسانی که فارس زبان هستند از ورود به کلیساها منع میشوند و کلیساها وظیفه دارند اسامی اعضای خود به همراه کپی کارت ملی آنها را به وزارت اطللاعات ارائه دهند ، توزیع کتب مقدس در کتابفروشی ها ممنوع میباشد . ماده ۱۳ و ۲۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مسیحیت را به رسمیت می‌شناسد و به مسیحیان حق عبادت و ایجاد انجمن را داده است اما برخورد با مسیحیان پروتستان که معتقد به بشارت دین خود هستند کماکان وجود دارد و کلیساهای خانگی با سرکوب گسترده مواجه هستند. تبعیض مذهبی در مورد مسلمانان سنی نیز اعمال می‌شود، آن‌ها که اکثراً در مناطق حاشیه‌ای کشور زندگی می‌کنند، از حق ساخت مسجد و برگزاری آئین مذهبی ازجمله نماز عید فطر و قربان در مناطق مرکزی هم چون تهران محروم هستند. حتی در مواردی گزارش تخریب نمازخانه اهل سنت هم گزارش شده است و این گروه از افراد با اعدام و بازداشت و آزار و اذیت هایی مواجه هستند حتی آنها از استخدام در ادارات دولتی و تصدی سمت هم منع هستند که نمونه بارز آن انتخاب بیژن ذوالفقار نصب به سمت وزیر ورزش در دولت حسن روحانی بوده که به خاطر اهل تسنن بودن وی از مجلس رای اعتماد نگرفت.

اهل سنت:
اهل سنت خواستار امنیت و اخوت هستند، انتظار دارند که آزادی مذهبی مراعات شود و این خواسته تک‌تک جامعه اهل سنت است. انتظار آن است که جامعه اهل سنت در شهرهای بزرگ کشور مثل اصفهان و دیگر شهرها آزادانه بتوانند نماز بخوانند و به تعلیم فرزندان خود مشغول باشند. این انتظار کاملاً معقول و قانونی است. اینکه اهل سنت بتواند در هر شهری که نیاز دارد مسجد بسازد و نماز جمعه و نماز عید بخواند و از آزادی کامل برخوردار باشد، انتظاری کاملاً قانونی بوده و خواسته‌ای زیاده خواهان نیست. اهل سنت معتقد است که حق مردم باید رعایت شود و کسی به خاطر مذهب از حقوقش محروم نشود، زیرا رعایت حقوق ملت باعث اتحاد و نزدیکی می‌شود.
زندانیان اهل سنت که به خاطر تبلیغ دینی با اتهاماتی مانند اقدام علیه امنیت ملی مواجه هستند حکم محاربه در دست دارند در زندان و در فضای نامناسبی دوران زندان خود را می‌گذرانند و بصورت مدام از سوی مأموران زندان به دلیل عقیده‌شان مورد بی‌احترامی قرار می‌گیرند.
اصل ۲۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، برابری تمام شهروندان ایرانی را بر اساس موازین اسلام مورد تأکید قرار می‌دهد. با این حال در کنار سایر پیروان ادیان در ایران که این ماده اساسی نتوانسته برابری آنان را در بیش از ۳ دهه گذشته در برخورداری از حقوق شهروندی تضمین کند، پیروان اهل سنت در ایران نیز علیرغم اینکه مسلمان هستند شرایط مشابهی دارند، آنان نیز از تصاحب مسئولیت‌های کلان مدیریتی کشوری و لشگری و نیز بهره‌مندی برابر از فرصت‌ها و امکانات محروم هستند، همین‌طور با موانع و محدودیت‌های جدی برای تبلیغ باورهای خود و بجا آوردن مناسک مذهبی خود از سوی حکومت ایران روبه‌رو هستند.

در این ماه :

گزارشی از بازداشت کوتاه مدت شش شهروند/ فضل الرحمن کوهی به زندان وکیل آباد مشهد منتقل شد
روز دوشنبه یکم آبان ۱۴۰۲، شش شهروند بازداشتی در زاهدان آزاد شدند. هویت این شهروندان، “اکرم کوهی، اصغر کوهی، یاسین آسکانی، حبیب الله آسکانی (حبیب کوهی)، یاسین شکری و محسن آسکانی” گزارش شده است. این افراد روز گذشته به همراه فضل الرحمن کوهی، روحانی اهل سنت، در مسیر بازگشت به راسک در حوالی زاهدان توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند. همزمان دادسرای ویژه روحانیت مشهد با صدور اطلاعیه ای ضمن تایید بازداشت این روحانی اهل سنت، دلیل دستگیری او را “هنجارشکنی و هم‌راستایی با جریانات معاند و برانداز” عنوان کرد. گفته میشود، آقای کوهی هم اکنون در “زندان وکیل آباد مشهد” بسر میبرد. از میان افراد بازداشت شده، اکرم کوهی، امام جمعه موقت پشامگ، اصغر کوهی، روحانی اهل سنت و از اهالی روستای پشامگ شهرستان راسک و محسن آسکانی پیش از این نیز از بابت فعالیت های خود سابقه بازداشت و برخوردهای قضایی را داشته اند. در خصوص فضل الرحمن کوهی، روحانی اهل سنت نیز گفتنی است، وی پیشتر در آذرماه سال ۱۳۹۸، پس از احضار به دادگاه ویژه روحانیت در مشهد بازداشت شده بود. او در تاریخ نهم مهرماه ۱۳۹۹، توسط دادگاه ویژه روحانیت مشهد به شش سال و ‌چهار ماه حبس محکوم شد. نهایتا آزادی مشروط این روحانی اهل سنت در تاریخ سوم مهر سال جاری، به او ابلاغ شد. (هرانا,1 آبان 1402)

گزارشی از آخرین وضعیت حمزه درویش در زندان لاکان رشت
حمزه درویش، زندانی سنی مذهب دوران محکومیت خود را بدون رعایت اصل تفکیک جرائم در زندان لاکان رشت سپری میکند. یک منبع مطلع نزدیک به خانواده این زندانی به هرانا گفت: “آقای درویش از تاریخ بیست و پنجم مهرماه، در اعتراض به محل نگهداری خود در بند هشت (جرائم خشن) دست به اعتصاب زده است. علاوه بر این، وی از روز شنبه بیست و نهم مهرماه، به دستور رئیس زندان به یکی از سلولهای انفرادی زندان مذکور منتقل شده و امکان برقراری تماس و ملاقات با خانواده از حمزه سلب شده است.” اوایل مهرماه سال جاری، آقای درویش توسط زندانیان بند هشت با ضربات چاقو از ناحیه پشت مورد ضرب و جرح قرار گرفته بود. حمزه درویش در تاریخ نوزدهم مردادماه، در اعتراض به صدور حکم ۱۴ سال حبس در تبعید از طریق بلعیدن قرص دست به خودکشی زده بود. وی چند روز بعد از اقدام به خودکشی، از بیمارستان رازی به یکی از سلول های انفرادی زندان لاکان رشت منتقل شد. نهایتا در تاریخ ششم شهریورماه، به بند هشت (جرائم خشن) این زندان بازگردانده شد. (هرانا ,4 آبان 1402)

چهار شهروند توسط نیروهای امنیتی در زاهدان بازداشت شدند
چهار تن از طلاب مسجد مکی زاهدان، روز پنجشنبه چهارم آبان ماه توسط نیروهای امنیتی در این شهر بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شدند.بر اساس این گزارش، این افراد از طلاب مسجد مکی زاهدان هستند که ساعاتی پیش پس از خروج از مسجد، در خیابان خیام این شهر توسط نیروهای لباس شخصی بازداشت شده اند. در این گزارش به هویت، محل نگهداری و اتهامات مطروحه علیه این شهروندان اشاره ای نشده است. (هرانا ,4 آبان 1402)

تدابیر مولوی عبدالحمید، نقشه های مقامات امنیتی را نافرجام می‌کند
روز جمعه ۵ آبان ماه ۱۴۰۲، بنا به درخواست مولوی عبدالحمید، امام جمعه زاهدان مردم در این شهر پس از اقامه نماز جمعه راهپیمایی سکوت برگزار کردند و شعاری سر ندادند. مولوی عبدالحمید همواره با تدابیری که عنوان می‌کند بهترین تصمیمات را به نفع مردم می‌گیرد و باعث می شود که مردم کمترین آسیب را ببینند. اکنون نیز با توجه به جو شدید امنیتی شهر زاهدان، مولوی عبدالحمید از مردم درخواست کرد که با راهپیمایی سکوت به منازل خودشان بروند. گفتنی است که مولوی عبدالحمید در هفته گذشته (٢٨ مهر ماه ۱۴۰۲) با صراحت اعلام کرده بود که وجود این نیروها و مسدود کردن مسیر مردم توسط آنها، باعث می‌شود که مردم تحریک شده و دست به اعتراض بزنند. (رسانک ,4 آبان 1402)

مولوی فضل‌الرحمن کوهی: حمله نیروهای نظامی به مردم نمازگزار زاهدان کمتر از ظلم اسرائیل به مردم فلسطین نیست
مولوی فضل الرحمن کوهی، زندانی سیاسی بلوچ که اخیرا از زندان آزاد شده است نسبت به سرکوب شهروندان زاهدانی واکنش نشان داد و گفت: «اگر کسی برخورد دیروز‌ِ نیروهای امنیتی زاهدان را با نمازگزاران مسجد مکی در مسیر بازگشت از مصلای زاهدان را ببیند، ظلم اسرائیل بر مردم فلسطین و غزه را فراموش می‌کند. اگر از این حرف بنده می‌رنجید برنجید.» وی ادامه داد: «قتل عام در غزه و فلسطین به‌خاطر این راه‌اندازی شده‌اند تا مردم از حالات کشور غافل باشند؟ انقلاب کردید تا بعد از چهل و چهار سال اهل‌سنت را قتل بکنید؟» مولوی کوهی خطاب به سران حاکمیت گفت: «مسئولان کلان! اگر شما تصمیم داشتید و تصویب کردید که بعد از گذشت چهل و چهار سال از انقلاب اهل‌سنت را قتل عام می‌کنیم پس به صراحت بگویید تا ما التماس شما را نکنیم و برای خود کفن بخریم.» مولوی فضل الرحمن کوهی گفت: «وقتی ما حرف می‌زنیم مجرم هستیم باید به زندان برویم و آنانی که قاتل هستند کسی اسمی از آنها را نمی‌برد. دست بردار باشید وگرنه می‌آید روزی همهٔ علما در پشت تریبون‌ اعلام می‌کنند و مردم خود را به کشتن می‌دهند. هر‌چند ما خواهان این نیستیم ولی نمی‌شود هر روز چشم‌ها را پایین کرد [اصطلاحی بلوچی: نمی شود بی غیرتی را تحمل کرد و در برابر ظلم ساکت بود].» (رسانک ,5 آبان 1402)

مولوی عبدالحمید خواهان آزادی بازداشت‌شدگان زاهدان شد
مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان خواستار آزادی صدها شهروندی شد که پس از نماز جمعه هفته گذشته در ۲۸ مهر توسط نیروهای حکومتی بازداشت شدند. مولوی عبدالحمید در خطبه‌های نماز جمعه روز ۵ آبان همچنین از مسئولان و ماموران امنیتی و نظامی خواست در مقابل مردم از خود «خویشتن داری» نشان دهند و با معترضان درگیر نشوند. این رهبر اهل سنت ایران از نمازگزاران زاهدانی نیز خواست «مواظب عوامل نفوذی باشند» و با «سکوت و آرامش» مصلی را ترک کنند. مولوی عبدالحمید با اشاره به اتفاقات هفته گذشته که منجر به درگیری ماموران امنیتی و بازداشت معترضان شد، گفت عوامل نفوذی با پرتاب سنگ و اقدامات تحریک آمیز در بین نمازگزاران باعث برهم زدن آرامش مراسم می‌شوند. او خطاب به شهروندان زاهدانی گفت: «شما در یک سال گذشته مظلومیت و مطالبات تان را فریاد زدید اما به جز راهپیمایی و شعار دادن، راه‌های دیگری هم وجود دارد که پیگیری می‌شود.»امام جمعه اهل سنت زاهدان همچنین با اشاره به درگیری‌های غزه هم گفت که «این جنگ ویران‌گر و تباه‌کننده باید هر چه زودتر متوقف شود»او با اشاره به اینکه جهانیان هیچ توجیهی را در برابر این «نسل‌کشی و قتل‌عام» نمی‌پذیرند، گفت اروپا و آمریکا نباید دست اسرائیل را در این زمینه باز بگذارند.(ایران وایر ,6 آبان 1402)

یک شهروند توسط نیروهای امنیتی در زاهدان بازداشت شد
روز سه شنبه نهم آبان ۱۴۰۲، یک شهروند در زاهدان بازداشت شد.هویت وی، محمدعلی نارویی یکی از فیلمبرداران دارالعلوم مسجد مکی زاهدان، گزارش شده است.بر اساس این گزارش، بازداشت آقای نارویی توسط نیروهای امنیتی در منزل شخصی وی در زاهدان صورت گرفته است.تاکنون از محل نگهداری، دلایل بازداشت و اتهامات مطروحه علیه این شهروند اطلاعی حاصل نشده است.(هرانا ,9 آبان 1402)

زاهدان؛ دو روحانی اهل سنت آزاد شدند
روز سه شنبه نهم آبان ماه ۱۴۰۲، نذیر بخشی زهی و کامران سالمزهی از زندان زاهدان آزاد شدند.آزادی این دو روحانی اهل سنت با قرار تامین صورت گرفته است.در این گزارش آمده است که این شهروندان بدون تفهیم اتهام، چندین هفته پس از بازداشت، از بازداشتگاه اداره اطلاعات به زندان زاهدان منتقل شده بودند.تاکنون از دلایل بازداشت و اتهامات مطروحه علیه این شهروندان اطلاعی حاصل نشده است.نذیر بخشی زهی و کامران سالمزهی، دو روحانی اهل سنت روز جمعه دوم تیرماه امسال توسط نیروهای امنیتی در راسک بازداشت شدند.(هرانا ,9 آبان 1402)

اجرای حکم اعدام قاسم آبسته زندانی مذهبی کُرد در زندان قزلحصار کرج
حکم اعدام قاسم آبستە، زندانی مذهبی کُرد محبوس در زندان قزلحصار کرج، پس از نزدیک به ۱۴ سال حبس به اجرا در آمد.قاسم آبسته در ۱۶ آذر ۱۳۸۸ توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به بازداشتگاه اداره اطلاعات ارومیه منتقل شده بود. وی به عنوان متهم ردیف آخر پرونده قتل “عبدالرحیم تینا” به همراه با شش فعال مذهبی دیگر کُرد به نام‌های داوود عبداللهی، فرهاد سلیمی، انور خضری، خسرو بشارت، کامران شیخه و ایوب کریمی توسط شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی مقیسه به اتهاماتی نظیر “اقدام علیه امنیت ملی”، “تبلیغ علیه نظام”، “عضویت در گروه‌های سلفی” و “افساد فی‌الأرض” به اعدام محکوم شده بودند. قاسم آبسته طی نزدیک به ۱۴ سالی که زندان بوده به سرطان تیروئید مبتلا شده و بارها به نشانه اعتراض دست به اعتصاب غذا زده بود. (هه نگاو ,14 آبان 1402)

گاهی بیشتر:

این گزارشات آماری از میان بیش از ۱۰۰ خبر که در طول آبان ماه ۱۴۰۲ تهیه شده است.

آمار فوق از گزارشات رسانه‌های داخلی و خارجی مورد تائید دولت جمهوری اسلامی ایران جمع‌آوری شده و عملاً نمی‌تواند بیش از ۲۵ تا ۳۰ درصد واقعیت‌های جامعه باشد.

این گزارشات از سایت کمیته دفاع از حقوق پیروان حقوق ادیان که از رسانه‌های داخلی و خارجی مانند ایسنا، هرانا، ایسنا، ایرنا، ایلنا، هنر آنلاین، باشگاه خبرنگاران جوان، خبرگزاری فارس، کیهان، همشهری آنلاین، آباننیوز، سازمان ماده 18، کردپرس، کردپا، کمپین فعالین بلوچ، هه‌نگاو، بی‌بی‌سی فارسی، جمع‌آوری گردیده، تهیه شده است.

همکارانی که در گردآوری این موارد خبری نقض حقوق ادیان در آبان ماه همکاری کردند خانم‌ها و آقایان: کریم ناصری، آرشا کچوئیان، علی فروتن، سعید پورمند، صدرا مجیب یزدانی، قندیل دادخواه، پوریا فرجی، پانیذ تراب‌نژاد،کیمیا قزلباش، سینا اشجعی، سعید بهشتی متین، اسفندیار سنگری، داود لطفی، محمدمهدی خسروپناه ، عباس رهبری، مریم حبیبی، لیلا ابوطالبی، کوثر ولی‌زاده، امیر پالوانه،شراره هادی‌زاده رئیسی، می‌باشند. اطلاعات بیشتر در لینک زیر قابل مشاهده است:

https://adian.bashariyat.org/