تهیه وتنظیم گزارشات : آرشا کچوئیان، علی فروتن، سعید پورمند، صدرا مجیب یزدانی
ماده ۱۸ اعلامیه جهانی حقوق بشر
هر کس حق دارد که از آزادی فکر، وجدان و مذهب بهره‌مند شود. این حق متضمن آزادی تغییرمذهب یا عقیده و ایمان میباشد و نیز شامل تعلیمات مذهبی و اجرای مراسم دینی است. هرکس می‌تواند از این حقوق یا مجتمعاً به‌طور خصوصی یا به‌طور عمومی برخوردار باشد.
ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر
هر انسانی محق به آزادی عقیده و بیان است؛ و این حق شامل آزادی داشتن باور و عقیده ای بدون نگرانی از مداخله و مزاحمت، و حق جستجو، دریافت و انتشار اطلاعات و افکار از طریق هر رسانه ای بدون ملاحظات مرزی است.
گزارش پیش رو دربردارنده اطلاعات آماری نقض حقوق پیروان سایر ادیان در ایران تا پایان ماه آذر ۱۴۰۱ شمسی است. این گزارش به‌صورت آماری-تحلیلی ارائه میشود، مسلماً به دلیل عدم اجازه دولت ایران به مدافعان حقوق بشر جهت فعالیت به‌خصوص در حوزه گزارشگری نقض حقوق بشر و همین‌طور ممانعت از گردش آزاد اطلاعات و بالطبع به رسمیت نشناختن حوزه مستقل در فعالیت‌های مدنی از سوی دولت ایران، در حال حاضر مسئله گزارشگری، امری دشوار و خطیر با محدودیت‌های فراوان در ایران محسوب میشود.
فشار بر پیروان سایر ادیان همچنان ادامه دارد :
حاکمیت کنونی ایران و سران آن اعتقاد دارند که برخی از گروه‌های مذهبی دشمنان کشور هستند، زیرا باورهای مذهبی آنها ممکن است وفاداری به‌نظام را دچار چالش کند و به بهانه حفظ امنیت سیاسی، سرکوب فعالیت‌های مذهبی را سرلوحه عناد با ادیان دیگر را قرار داده‌اند.
بازداشت‌ها و خشونت‌های هدفمند ارگان‌های امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی ایران همچنان متوجه پیروان سایر ادیان در ایران است. در ایران دسته از شهروندان به دو قسم رسمی و غیررسمی تقسیم میشوند، پیروان آئین بهایی از ادیان غیررسمی هستند که تحت‌فشارهای بیشتری قرار دارند، آنها از انجام مناسک دینی و تبلیغ آئین آزادانه، تدریس و تحصیل در مقاطع عالی محروم هستند، هم‌اکنون تنی چند از رهبران این آئین که امور بهاییان را در این کشور اداره می‌کردند، در زندان‌های اوین و رجایی شهر به سر می‌برند و ده‌ها تن از پیروان آن نیز در زندان‌های کشور ازجمله سمنان، مشهد، تهران، کرج و غیره متحمل حبس‌های طولانی شده‌اند. ادیان و مذاهب رسمی هم چون مسیحیان نیز با محدودیت‌هایی زیادی مواجه هستند، جمهوری اسلامی ایران تنها عبادت مسیحیان عاشوری، ارمنی و کلدانی را که مسیحی هستند، به رسمیت می‌شناسد، تبلیغ آئین برای ایرانیان از سوی ایشان جرم تلقی میشود. کسانی که فارس زبان هستند از ورود به کلیساها منع میشوند و کلیساها وظیفه دارند اسامی اعضای خود به همراه کپی کارت ملی آنها را به وزارت اطللاعات ارائه دهند ، توزیع کتب مقدس در کتابفروشی ها ممنوع میباشد . ماده ۱۳ و ۲۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مسیحیت را به رسمیت می‌شناسد و به مسیحیان حق عبادت و ایجاد انجمن را داده است اما برخورد با مسیحیان پروتستان که معتقد به بشارت دین خود هستند کماکان وجود دارد و کلیساهای خانگی با سرکوب گسترده مواجه هستند. تبعیض مذهبی در مورد مسلمانان سنی نیز اعمال میشود، آنها که اکثراً در مناطق حاشیه‌ای کشور زندگی می‌کنند، از حق ساخت مسجد و برگزاری آئین مذهبی ازجمله نماز عید فطر و قربان در مناطق مرکزی هم چون تهران محروم هستند. حتی در مواردی گزارش تخریب نمازخانه اهل سنت هم گزارش شده است و این گروه از افراد با اعدام و بازداشت و آزار و اذیت هایی مواجه هستند حتی آنها از استخدام در ادارات دولتی و تصدی سمت هم منع هستند که نمونه بارز آن انتخاب بیژن ذوالفقار نصب به سمت وزیر ورزش در دولت حسن روحانی بوده که به خاطر اهل تسنن بودن وی از مجلس رای اعتماد نگرفت .
اهل سنت:
اهل سنت خواستار امنیت و اخوت هستند، انتظار دارند که آزادی مذهبی مراعات شود و این خواسته تک‌تک جامعه اهل سنت است. انتظار آن است که جامعه اهل سنت در شهرهای بزرگ کشور مثل اصفهان و دیگر شهرها آزادانه بتوانند نماز بخوانند و به تعلیم فرزندان خود مشغول باشند. این انتظار کاملاً معقول و قانونی است. اینکه اهل سنت بتواند در هر شهری که نیاز دارد مسجد بسازد و نماز جمعه و نماز عید بخواند و از آزادی کامل برخوردار باشد، انتظاری کاملاً قانونی بوده و خواسته‌ای زیاده خواهان نیست. اهل سنت معتقد است که حق مردم باید رعایت شود و کسی به خاطر مذهب از حقوقش محروم نشود، زیرا رعایت حقوق ملت باعث اتحاد و نزدیکی میشود.
زندانیان اهل سنت که به خاطر تبلیغ دینی با اتهاماتی مانند اقدام علیه امنیت ملی مواجه هستند حکم محاربه در دست دارند در زندان و در فضای نامناسبی دوران زندان خود را می‌گذرانند و بصورت مدام از سوی مأموران زندان به دلیل عقیده‌شان مورد بی‌احترامی قرار می‌گیرند.
اصل ۲۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، برابری تمام شهروندان ایرانی را بر اساس موازین اسلام مورد تأکید قرار می‌دهد. با این حال در کنار سایر پیروان ادیان در ایران که این ماده اساسی نتوانسته برابری آنان را در بیش از ۳ دهه گذشته در برخورداری از حقوق شهروندی تضمین کند، پیروان اهل سنت در ایران نیز علیرغم اینکه مسلمان هستند شرایط مشابهی دارند، آنان نیز از تصاحب مسئولیت‌های کلان مدیریتی کشوری و لشگری و نیز بهره‌مندی برابر از فرصت‌ها و امکانات محروم هستند، همین‌طور با موانع و محدودیت‌های جدی برای تبلیغ باورهای خود و بجا آوردن مناسک مذهبی خود از سوی حکومت ایران روبه‌رو هستند.
در این ماه :
احضار و بازجویی یک روحانی اهل سنت در نقده
روز دوشنبه یکم اسفندماه ۱۴۰۱، علی پورمند، روحانی اهل سنت توسط اداره اطلاعات شهرستان نقده احضار شد. بر اساس این گزارش، آقای پورمند به مدت دو ساعت مورد بازجویی قرار گرفته و نهایتا آزاد شده است. در این گزارش به نقل از یک منبع مطلع آمده است: “این شهروند به دلیل انتقاد از حکومت و حمایت از اعتراضات سراسری به اداره اطلاعات نقده احضار شده است”. ( هرانا، ۱ اسفند ۱۴۰۱)
فشار بر ماموستایان مذهبی کُرد ادامه دارد؛ بازجویی و بازداشت دو ماموستا در پیرانشهر
روز دوشنبه یکم اسفند ماه ۱۴۰۱ (٢٠ فوریه ٢٠٢٣) ماموستایان جعفر پروینی و علی رحیمی، هردو اهل پیرانشهر به اداره اطلاعات این شهرستان احضار شدند. پس از مراجعه این دو ماموستای کُرد، علی رحیمی، امام جمعه و جماعت مسجد “کهنه خانه” پیرانشهر متعاقب بازجویی آزاد شد و جعفر پروینی، از مدرسین مدرسه علوم دینی صلاح‌الدین ایوبی پیرانشهر بازداشت و به مکان نامعلومی انتقال یافت. از سرنوشت ماموستا جعفر پروینی پس از بازداشت توسط اداره اطلاعات پیرانشهر و مکان نگهداری وی، اطلاع دقیقی در دسترس قرار نگرفته است. ( سازمان حقوق بشری هه‌نگاو،۲ اسفند ۱۴۰۱)
زاهدان؛ ضرب و شتم طلبه عین العلوم گُشت توسط یک سرباز وظیفه
روز شنبه ۲۹ بهمن ماه ۱۴۰۱، یک طلبه اهل خراسان رضوی در یکی از ایست و بازرسی های زاهدان مورد ضرب و شتم قرار گرفت. هویت این طلبه عین العلوم گُشت سراوان، «م.ق» اهل خراسان رضوی عنوان شده است. (به دلیل مسائل امنیتی هویت این طلبه با حروف اختصاری ذکر شده است.) این طلبه در شرح ماجرا گفته، وی روز ۲۹ بهمن ماه از خراسان راهی زاهدان شده که نزدیک ترمینال زاهدان یک ایست بازرسی اتوبوس را متوقف کرده و وی را مورد تفتیش بدنی قرار دادند به گفته این طلبه، یک سرباز وظیفه هنگام تفتیش بدنی متوجه یک چاقوی کوچک در جیب این طلبه شده و به بهانه حمل سلاح سرد وی را مورد ضرب و شتم قرار داده است.( کمپین فعالین بلوچ،۲ اسفند ۱۴۰۱)
انتقاد مفتی عبدالرحمن عمرزهی از برخوردهای فراقانونی جمهوری اسلامی و اوضاع نابسامان مملکت
مفتی عبدالرحمن عمرزهی امام جمعه مسجد حسنین ایرانشهر در مراسم فارغ التحصیلی تعدادی از طلاب حوزه علمیه منبع العلوم کوهون در شهرستان سرباز نسبت به رخ دادهای کشور و استان واکنش نشان داد. مفتی عمرزهی گفت: “همه بدانند ما نان این مردم را در مدارس دینی خورده ایم، نان دین را خورده ایم و هرگز به این نان خیانت نخواهیم کرد.” این روحانی بلوچ اهل سنت با اشاره به فشار بر مردم معترض و اقشار منتقد حاکمیت خطاب به روحانیون اهل سنت گفت: “شما و کسانی که پشت مردم ایستاده اید، مورد امتحان و آزمایش هستید. الله شما را به وسیله تهدید و توهین اهل قدرت آزمایش میکند. بدانید که زندگی میگذرد، زمان میگذرد و تاریخ ثبت میشود و آیندگان قضاوت خواهند کرد. در این امتحان الهی باید پیروزمندانه ان شاءالله در بیاییم.” وی خطاب به کسانی که در مقابل حکومت استقامت می کنند آنها را «صاحبان عزت» عنوان کرده و خطاب به مردمی که پشت «علما» ایستاده اند گفت: “شما را هم الله آزمایش میکند در این آزمایش از الله مدد بخواهیم و مجاهدانه بایستیم.” ( کمپین فعالین بلوچ،۲اسفند ۱۴۰۱)
ادامه بازداشت و بیخبری از وضعیت مولوی مرادزهی؛ وی ممنوع الملاقات است
مولوی عبدالمجید مرادزهی پس از گذشت ۲۳ روز از زمان بازداشت همچنان در بلاتکلیفی بسر می برد و از سرنوشت وی اطلاعی در دسترس نیست. خانواده و نزدیکان مولوی عبدالمجید جهت ملاقات با او به مشهد رفتند اما تاکنون اجازه ملاقات به آنها داده نشده است. مسئولان دادگاه ویژه روحانیت مشهد پاسخ قانع کننده ای نیز تاکنون از محل نگهداری این روحانی بلوچ ندادند و اعلام کردند که وی ممنوع الملاقات است. این منبع که نخواست نامش فاش شود در رابطه با وضعیت جسمانی مولوی عبدالمجید مرادزهی تاکید کرد که وی دچار مشکل قلبی است و زخم معده و از درد ناشی از آن نیز رنج می برد. ( کمپین فعالین بلوچ،۴اسفند ۱۴۰۱)
دو روحانی اهل سنت با تودیع قرار وثیقه آزاد شدند
وز چهارشنبه سوم اسفندماه، لقمان امینی، امام جمعه مسجد جامع چهاریارنبی سنندج و ابراهیم کریمی ننله، امام جمعه مسجد جامع روستای ننله‌ی سنندج آزاد شدند. آزادی این دو روحانی اهل سنت با تودیع قرار وثیقه به صورت موقت و تا پایان مراحل دادرسی صورت گرفته است. روز دوشنبه دهم بهمن‌ماه ۱۴۰۱، دو روحانی مذکور توسط نیروهای امنیتی در سنندج بازداشت شده بودند.( هرانا به نقل از کردپا،۴اسفند ۱۴۰۱)
جهت کسب اطلاعات بیشتر و مطالعۀ ادامۀ گزارش آماری می توانید از سایت کمیته دفاع ازحقوق پیروان ادیان به آدرس ذیل مراجعه فرمائید:
آخرین دیدگاه‌ها